TV-gids

In 2012 bracht de Noorse operaregisseur Stefan Herheim Giacomo Puccini's opera La bohème naar het podium van de Noorse Nationale Opera in Oslo. Herheim lichtte zijn omstreden keuze voor een bij-de-tijd-gebrachte versie toe: “Door La bohème in deze nieuwe productie in het heden te plaatsen, hopen we de opera de directe, suggestieve kracht en urgentie terug te geven waar het ooit zo in uitblonk.” De opera, over het bohemien leven van de arme naaister Mimì en haar kunstenaarsvrienden, houdt vast aan een strak tempo, wat enkele van de mooiste aria's die Puccini ooit schreef opleverde. De Noorse dirigent Eivind Gullberg Jensen leidt het Orkest en Koor van de Nationale Opera Oslo. Onder de solisten zijn Marita Sølberg (Mimì), Diego Torre (Rodolfo), Vasily Ladyuk (Marcello) en Jennifer Rowley (Musetta).

Al meer dan 500 jaar vormen de jonge zangers van de Wiener Sängerknaben de een van de meest vooraanstaande koren in de wereld van de klassieke muziek. Door de jaren heen hebben verschillende bekende componisten zich verbonden aan dit gezelschap: zo zijn Joseph Haydn en Franz Schubert lid geweest. Ook Wolfgang Amadeus Mozart heeft verschillende werken geschreven voor de Sängerknaben en daarom werd zijn 250e verjaardag in 2006 ook bij dit koor groots gevierd. Samen met het Radio Symphonieorchester Wien en hun dirigent Bertrand de Billy voert het koor tijdens dit galaconcert in de Weense Stephansdom onder andere de 'Krönungsmesse' uit, met als solist de Franse sopraan Sandrine Piau.

Het Deens Nationaal Symfonieorkest neemt ons mee op een spectaculaire symfonische ruimtereis in een buitenaards concertprogramma van filmmuziek. Onder leiding van de Nederlandse dirigent Antony Hermus gidst het orkest ons door het muzikale universum, met de muziek van iconische sciencefictionfilms als Avatar, Gravity, Interstellar en Star Wars, van de hand van vooraanstaande componisten als John Williams, Hans Zimmer en James Horner. Uitvoerende solisten in dit concert zijn Tuva Semmingsen, Christine Nonbo Andersen, Steffen Bruun en David Bateson. Deze uitvoering werd in augustus 2021 opgenomen in het DR Koncerthuset in de Deense hoofdstad Kopenhagen.

Het muzikale collectief Les Dissonances werd in 2004 opgericht door violist David Grimal. Het ensemble werkt zonder dirigent en is samengesteld uit musici uit de best aangeschreven Europese orkesten, internationale solisten, en jong talent. In dit programma speelt Les Dissonances Wolfgang Amadeus Mozart’s Vioolconcert nr. 3 in G-groot, K. 216 met Grimal als solist. Op zijn eerste vioolconcert na schreef Mozart zijn andere vioolconcerten, vier in getal, in 1775, toen hij concertmeester was aan het Salzburgse hof. Vioolconcert nr. 3 begint met een thema dat de componist leende uit de aria ‘Aer tranquillo’ uit zijn recente opera Il re pastore. In het prachtige Adagio spelen de strijkers gedempt en maken de hobo’s ruimte voor de fluiten, die alleen in het tweede deel te horen zijn. Het laatste deel doet denken aan een dans. Deze uitvoering werd in 2014 opgenomen in Cité de la Musique in Frankrijk.

Pianist Carter Johnson (Canada, 1996) treedt op met het CMIM ensemble, bestaande uit drie strijkers van het Symfonieorkest van Montreal, in een uitvoering van het eerste deel, Sostenuto assai – Allegro ma non troppo, van Robert Schumanns Pianokwartet in Es-groot, Op. 47. Dit optreden vond plaats in de kamermuziekronde van het uit twee delen bestaande halve finale van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

De Frans-Mexicaanse tenor Rolando Villazón (1972) wordt begeleid door de Südwestdeutsche Kammerphilharmonie Konstanz tijdens een kleurrijk recital vanuit de Berliner Philharmonie. In dit concert uit 2006 zal Villazón aria’s ten gehore brengen van Italiaanse operacomponisten zoals Verdi, Rossini, Donizetti, Vilea en Mascagni. Op het programma staan ook werken van de Franse componist Massenet, zoals ‘Ô Souverain, ô juge, ô père’ uit de opera Le Cid en ‘Toute mon âme est là! Pourquoi me réveiller, ô souffle du printemps’ uit Werther. Door zijn unieke en meeslepende optredens met talloze prestigieuze orkesten en operahuizen heeft Villazón inmiddels zijn naam gevestigd en is hij uitgegroeid tot een van de meest geliefde tenoren van de wereld.

De Italiaanse cellist en dirigent Enrico Bronzi voert het Orchestra da Camera di Perugia aan tijdens dit intieme concert, dat op 27 september 2021 plaatsvond in de prachtige Basilica di San Pietro van de Italiaanse stad Perugia. Het programma begint met een cello-uitvoering van Bronzi met het Orchestra da Camera di Perugia: het Andante cantabile uit Joseph Haydns Symfonie nr. 13 in D majeur, Hob. I:13. Vervolgens voegen de Italiaanse pianisten Linda Di Carlo en Marco Scolastra zich bij het orkest voor een uitvoering van Wolfgang Amadeus Mozarts Concerto voor twee piano's en orkest in Es majeur, K. 365. Daarna volgt Mozarts concertaria "Ch'io mi scordi di te? ... Non temer, amato bene", K. 505, gezongen door de Italiaanse mezzosopraan Marina Comparato. Met pianobegeleiding van Linda Di Carlo sluit zij het concert af met de aria "Mon coeur s’ouvre à ta voix" uit Camille Saint-Saëns' opera Samson et Dalila.

Stefano Conticello leidt het orkest van Teatro Comunale di Bologna in dit aan Wolfgang Amadeus Mozart gewijde concert. Het begint met de ouverture uit Mozarts geliefde opera Die Zauberflöte. Hierop volgt het Pianoconcert nr. 25 in C-groot, K. 503, met Maurizio Baglini als pianosolist. Dit pianoconcert is één van de twaalf ongeëvenaarde pianoconcerten die Mozart tussen 1784 en 1786 schreef. Tot besluit van het concert klinkt de Symfonie nr. 35 in D groot, K. 385, ook bekend onder de bijnaam ‘Haffner’. Toen Sigmund Haffner in 1782 in de adelstand werd verheven, gaf de familie van deze Salzburgse zakenman en filantroop Mozart opdracht een nieuw stuk te schrijven om de feestelijke gelegenheid luister bij te zetten. Mozart stemde in. Hij schreef een serenade, die hij enkele maanden later omwerkte tot deze symfonie. Deze uitvoering werd opgenomen in het Teatro Comunale in Bologna, Italië.

Pianist Derek Wang (VS, 1998) vertolkt Wolfgang Amadeus Mozarts Fantasia nr. 4 in c mineur, K. 475; Béla Bartók's Drie Burlesques, Op. 8c; en Franz Liszts Réminiscences de Don Juan, S. 418 tijdens de eerste ronde van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

In 2006 gingen Gidon Kremer en Martha Argerich op tournee, waarbij ze een programma bestaande uit solo’s en duetten van Bartók en Schumann uitvoerden. De documentaire Memory of a Concert legt het laatste concert van hun tournee vast, opgenomen in de Berliner Philharmonie. Het concert bevat een zeldzame solo-uitvoering van Martha Argerich, afgerond met een persoonlijk en aangrijpend commentaar van Gidon Kremer. Op het programma staan Schumanns Vioolsonate nr. 1, Op. 10, Vioolsonate nr. 2, Op. 12, Kinderszenen, Op. 15; Bartóks Vioolsonate nr. 1 Sz 75 en Vioolsonate nr. 2 Sz 76.

Pianist Roberto Prosseda is niet alleen vingervlug, maar hij beschikt ook over vliegende voeten! Hij bespeelt namelijk de zogenaamde ‘pedaalpiano’. Dit instrument beschikt over een toetsenbord, net als een traditioneel kerkorgel, waarmee de voeten de noten uit het laagste register bedienen. De pedaalpiano is een afstammeling van het pedaalklavichord en het pedaalclavecimbel. Roberto Prosseda blies de pedaalpiano in 2011 nieuw leven in, toen hij de eerste moderne uitvoering van Charles Gounods Concert voor pedalpiano en orkest voor zijn rekening nam. Op zijn repertoire staan verder werken voor pedaalpiano van Robert Schumann, Alexandre Pierre François Boëly, en Charles-Valentin Alkan, en bovendien meer eigentijds werk van Ennio Morricone, Michael Nyman, en Cristian Carrara. In deze uitzending vertolkt Roberto Prosseda Schumanns ‘4 Skizzen für den Pedalflügel’ en ‘6 Studien in kanonischer Form für den Pedalflügel, Op. 56’, Boëly’s ‘Fantaisie et Fugue Op. 18 No. 6’, en Alkans ‘Benedictus op. 54 pour piano-pédalier in D minor’.

Dirigent Eduard Topchjan leidt het Armeens Nationaal Filharmonisch Orkest in een uitvoering van Ludwig van Beethovens Pianoconcert nr. 3 in c-klein, Op. 37. De in Rusland geboren pianist Maya Oganyan (*2005) maakt haar debuut als solist bij het orkest. Beethoven componeerde dit concert in 1800 en speelde zelf de pianopartij tijdens de première van het werk in 1803. Net als twee van zijn andere belangrijke werken – de Symfonie nr. 5 en de Pianosonate nr. 8 ‘Pathétique’ – staat dit pianoconcert in de toonsoort c-klein, wat bijdraagt aan het onstuimige karakter ervan. Als toegift speelt Oganyan Der Bote (‘De boodschapper’) van de Oekraïense componist Valentin Silvestrov. Deze opname uit 2021 werd gemaakt in Concertzaal Aram Chatsjatoerjan in Jerevan, Armenië.

Basbariton Matthias Hoffmann (Austria, 1991) en pianist Lisa Ochsendorf (Duitsland, 1991) vertolken ‘Il modo di prender morale’ uit Franz Schubert’s Drei Lieder, Op. 83, D. 902; ‘Le faune’ uit Claude Debussy’s Fêtes galantes II, L. 114; ‘Du alte Ananasbirne’ uit Miroslav Srnka’s Dreizehn Lieder; Alphons Diepenbrock’s Simeons lofzang, RC 120; Carl Loewe’s Odins Meeresritt, Op. 118; ‘Nach dem Gewitter’ uit Alexander von Zemlinksy’s Acht Lieder, Op. 5; ‘L’heure exquise’ uit Reynaldo Hahn’s Sept chansons grises; ‘Silent noon’ uit Ralph Vaughan Williams’ The house of life; ‘Ich mag euch alle nicht’ uit Wolfgang Rihm’s Neue Alexanderlieder; ‘Betrunken’ uit Viktor Ullmann’s Liederbuch des Hafis, Op. 30; en Robert Schumann’s Belsazar, Op. 57, tijdens de laatste ronde van het Internationaal Vocalisten Concours 2021 – Lied Duo. Dit optreden werd opgenomen in De Verkadefabriek in ’s-Hertogenbosch.

Naast het gangbare repertoire voor klarinet behoren ook de composities van de Finse klarinetvirtuoos Bernhard Henrik Crusell. Na zijn studie bij Franz Tausch in Berlijn en Xavier Lefevre in Parijs studeerde hij tevens compositie bij Abbé Vogler en Francois-Joseph Gossec. Naast de drie populaire concerten schreef hij ook een Sinfonia Concertante en drie prachtige klarinetkwartetten. Voor de uit München afkomstige klarinetvirtuoos Heinrich Baermann schreven veel componisten als Meyerbeer, Rossini, Weber en Mendelssohn hun werken.Van zijn hand is dit Adagio Op 23. Het ademt een prachtige doorzichtige fluwelen dromerige sfeer uit. De violist Louis Spohr eigende zijn klarinet composities toe aan de virtuoze Simon Hermstedt, één van de rivalen van Heinrich Baermann. Zijn vier concerten werden voor het eerst uitgevoerd door Hermstedt. Vanwege de aard van de stukken werden deze ook gebruikt als technische studies voor de vioolliteratuur en muziek. Spohr schreef ook verschillende sets van variaties voor klarinet en piano, een nonet en speciaal voor klarinettist Simon Hermstedt componeerde hij deze 'Fantasy en Variaties in Bes Op 81' met Strijkkwintet.

Onder luid gejuich en staande ovaties dirigeerde Mariss Jansons de Berliner Philharmoniker en gastsolist Vadim Repin (viool) tijdens een avond vol populaire toegiften. De Waldbühne in Berlijn is zonder twijfel één van de meest indrukwekkende openluchtpodia in Europa. Iedere zomer speelt de Berliner Philharmoniker voor een publiek van ruim 20.000 toeschouwers. Deze editie van het Waldbühneconcert uit 2002 concentreert zich op toegiften die vaak door grote orkesten en ensembles in het concertprogramma worden opgenomen. Het orkest wordt vergezeld door de Russische violist Vadim Repin, de jongste winnaar ooit van de Koningin Elizabethwedstrijd in Brussel. Het programma varieert van Wagner tot Tsjaikovski en van Sibelius tot John Williams. Zoals altijd wordt het Waldbühneconcert afgesloten met Paul Linckes Berliner Luft!

De Zwitserse dirigent Philippe Jordan en het Orchestre de l'Opéra national de Paris namen in 2014 en 2015 alle negen symfonieën van Ludwig van Beethoven op. In deze uitzending dirigeert Jordan Beethovens Symfonie nr. 2 in D majeur, Op. 36. Dit uit 1802 stammende werk beleefde de première op 5 april 1803 in het Theater an der Wien. Maar het publiek stond die dag nog meer premières te wachten: ook Beethovens Pianoconcert nr. 3 en zijn enige oratorium, Christus am Ölberge werden in hetzelfde concert ten doop gehouden. Bovendien stond ook een uitvoering van zijn Symfonie nr. 1 op het programma. In zijn Symfonie nr. 2 vervangt Beethoven het gebruikelijke menuet als derde deel door een levendig scherzo. De sfeer van het werk is optimistisch te noemen. Dit concert werd in 2014 opgenomen in het Palais Garnier in Parijs, Frankrijk.