TV-gids

Le Concert Spirituel speelt een prachtig Händel-programma onder leiding van Hervé Niquet in het kasteel van Chambord in Frankrijk. Het concert bevat Händels Concerti Grossi, Water Music en Music for the Royal Fireworks.

Sinds 1991 speelt de Berliner Philharmoniker ieder jaar een Europaconcert in een verschillende Europese stad. Hiermee herdenkt het orkest de oprichting van het orkest op 1 mei 1882, en vieren de musici het gedeelde erfgoed van de Oude Wereld. De editie van 1992 vanuit El Escorial in Madrid staat onder de muzikale leiding van Daniel Barenboim met de wereldberoemde tenor Placido Domingo in een glansrol. Op het programma staan Giuseppe Verdi's ouverture tot La forza del destino en Verdi's Lo l'ho perduta! uit Don Carlos, gevolgd door delen uit Hector Berlioz' La damnation de Faust en Franz Schuberts onvoltooide Symfonie Nr. 7. Het concert sluit af met muziek van Richard Wagner, van wie Winterstürme wichen dem Wonnemond uit Die Walküre, de prelude tot de eerste akte uit Die Meistersinger von Nürnberg, en orkestdelen uit Götterdämmerung op het programma staan.

De Berliner Philharmoniker behoort al jaren tot de beste orkesten ter wereld. In 1991 kwamen verschillende orkestleden bij elkaar om kamermuziekwerken uit te voeren. Eén van deze werken is Beethovens Septet in Es, Op. 20. Ludwig van Beethoven voltooide zijn septet in 1800 en droeg het op aan Maria Theresia van Bourbon-Siciliës. Deze uitvoering door de solisten van de Berliner Philharmoniker is opgenomen in de Filosofenzaal van kloosterbibliotheek Strachov in Praag. Het septet bestaat uit Bernd Gellerman (viool), Rainer Moog (altviool), Jörg Baumann (cello), Klaus Stoll (contrabas), Karl Leister (klarinet), Radovan Vlatkovic (hoorn) en Milan Turkovic (fagot).

Johannes Brahms' Ein deutsches Requiem, Op. 45, schenkt de levenden troost met religieuze teksten die vanuit de traditie niet verbonden zijn met het liturgische karakter van requiemmissen. Hierdoor kent het werk een ongekende intensiteit. Deze muziek spreekt alle mensen aan, ongeacht hun geloof. Hoewel in een soortgelijk werk de emoties dicht aan het oppervlak liggen, maken de Wiener Singverein en het Cleveland Orchestra onder leiding van chef-dirigent Franz Welser-Möst korte metten met enig spoor van bombast, in deze concertuitvoering in de prachtige barokbasiliek van het Oostenrijkse Sankt Florian uit november 2016. De twee solisten van het programma – Hanna-Elisabeth Müller en Simon Keenlyside – zijn geen onbekenden op de wereldpodia. Waar de eerste een carrière heeft opgebouwd in de operawereld, als Liedervertolker én als concertzangeres, heeft de in Londen geboren Keenlyside een indrukwekkende loopbaan weten te baseren op de prestigieuze gastoptredens die hij het afgelopen decennia gaf.

Op 23 maart 1783 gaf Wolfgang Amadeus Mozart een zeer geslaagd concert in het Burgtheater in Wenen, dat hij opdroeg aan twee sopranen: Aloysia en Josepha Weber, de zussen van zijn vrouw Constanze. Naar de huidige maatstaven komt het concertprogramma wat vreemd over. Mozart’s Symfonie nr. 35 werd in stukken verdeeld die werden uitgevoerd tussen andere werken door, waaronder concerten, aria’s, en werk voor solopiano. De Franse sopraan Sabine Devieilhe en dirigent Raphaël Pichon met zijn Ensemble Pygmalion laten zich bijna twee en een halve eeuw later inspireren door dat opvallende concert. Zij spelen ‘Allegro con spirito’ uit Symfonie nr. 35, beter bekend als de Haffner-symfonie; ‘Vorrei spiegarvi, oh Dio’, KV 418; ‘Schon lacht der holde Frühling’, KV 580; Trio ‘Die Schlittenfahrt’ nr. 3, KV 605; Deutscher Tanz nr. 6, KV 571; ‘Der Hölle Rache kocht in meinem Herzen’ uit Mozart’s opera Die Zauberflöte; ‘Finale: Presto’ uit Symfonie nr. 35; ‘Nehmt meinen Dank’, KV 383; en ‘Dans un bois solitaire et sombre’, KV 308. Deze uitvoering werd in 2016 opgenomen in het Théâtre Impérial de Compiègne in het Franse Compiègne.

Pianist Jaeden Izik-Dzurko (Canada, 1999) speelt Barbara Assiginaak’s Mzizaakok Miiniwaa Mzizaakoonsak (‘paardenvliegen en hertenluisvliegen’); Ludwig van Beethovens Andante favori in F-groot, WoO 57; en Sergej Rachmaninovs Sonate nr. 1 in d-klein, Op. 28, tijdens het solorecital in de uit twee delen bestaande halve finale van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

Het Praagse Lentefestival van 2017 werd afgesloten met een uitvoering van Krzysztof Penderecki's monumentale Zeven Symfonie, die als titel "Seven Gates of Jerusalem" draagt. De componist dirigeert zelf het Praags Radio Symfonieorkest en het Slowaaks Philharmonisch Koor. Het werk is gecomponeerd ter ere van de stad Jeruzalem voor een bezetting van orkest, koor en solisten. Voor het libretto zijn teksten uit het Oude Testament gebruikt. Voor expressieve doeleinden heeft Penderecki gekozen voor een uitzonderlijk instrumentarium: een tubafoon, door de componist zelf vervaardigde percussie-instrumenten en de shofar, een oud Joods liturgisch instrument. Solisten zijn Iwona Hossa (sopraan), Karolina Sikora (sopraan), Anna Lubanska (mezzo-sopraan), Adam Zdunikowsk (tenor), Piotr Nowacki (bas) en David Švehlík (spreker). Daarnaast staat de Serenade voor Orkest van de Tsjechische componist Isa Krejci op het programma. Dit concert is opgenomen in de Smetanahal te Praag.

Het muzikale collectief Les Dissonances werd in 2004 opgericht door violist David Grimal. Het ensemble werkt zonder dirigent en is samengesteld uit musici uit de best aangeschreven Europese orkesten, internationale solisten, en jong talent. In dit programma speelt een strijkkwartet bestaande uit leden van Les Dissonances – David Grimal en Hans Peter Hofmann (viool), David Gaillard (altviool), en Xavier Phillips (cello) – Franz Schuberts Strijkkwartet nr. 15 in G majeur, D. 887. Schubert componeerde dit werk, zijn laatste strijkkwartet, in slechts tien dagen in juni 1826. Dit zeer originele stuk wordt gekenmerkt door rusteloze afwisselingen tussen majeur en mineur. Het werd echter pas gepubliceerd in 1851, na Schuberts dood. Deze uitvoering werd in 2014 opgenomen in de Cité de la Musique in Parijs, Frankrijk.

Een nieuwe generatie heeft de piano weer populair gemaakt: pianisten met een passie voor virtuositeit en een bereidheid om hun repertoire uit te breiden. Zij vullen de standaard klassieke meesterwerken aan met minder gespeeld werk en onbekende componisten. De serie Legato laat het publiek kennismaken met deze nieuwe generatie. Door het filmen van een portret krijgen we een inzicht in hun stijl, methodes en persoonlijke doelen. De Russische pianist Boris Berezovsky staat centraal tijdens deze aflevering.

Nadat de gelauwerde Italiaanse pianist Riccardo Schwartz alle 32 pianosonates van Ludwig van Beethoven opnam ter gelegenheid van de 250e geboortedag van die componist, besloot hij zich te wijden aan Robert Schumann’s repertoire voor piano solo. In dit programma speelt Schwartz Schumann’s Fantasiestücke, Op. 12. Dit werk uit 1837 bestaat uit acht pianowerkjes met elk hun eigen sfeer. De titel van het werk is ontleend aan de verhalenbundel ‘Fantasiestücke in Callots Manier’, van Schumann’s lievelingsschrijver E. T. A. Hoffmann. Net als Schumann’s Davidsbündlertänze zijn diens Fantasiestücke bedoeld als muzikale dialogen tussen Florestan en Eusebius, die symbool staan voor de twee uitersten van zijn persoonlijkheid. Florestan staat voor hartstocht, en Eusebius voor de dromer in Schumann. De veelgeprezen pianist Riccardo Schwartz (1986) treedt over de hele wereld op als solist, onder andere met wereldberoemde dirigenten als Gustav Kuhn en Yuri Temirkanov.

Het internationaal gerenommeerde Zemlinsky Quartet brengt vanuit de prachtige spiegelzaal van het Paleis op de Meir in Antwerpen, samen met klarinettisten Eddy Vanoosthuyse, Severine Sierens, Danny Corstjens en pianist Geert Callaert een belangrijk deel uit de klassieke kamermuziek voor klarinet van Mozart. Het zeer gekende klarinetkwintet wordt samen met het in hetzelfde jaar gecomponeerde maar zelden uitgevoerde Quintetsatz voor klarinet, bassethoorn en strijktrio gepresenteerd naast het elegante Kegelstatt Trio.

Maestro Michail Pletnev leidt het Russisch Nationaal Orkest (RNO) en het Synodaal koor van Moskou tijdens het negende RNO Grand Festival. Het concert begint met Maurice Ravel's suite voor het ballet 'Daphnis et Chloé'. Daarna is Lucas Debargue de solopianist in Aleksandr Skrjabins 'Prométhée: Le poème du feu', Op. 60, een toondicht voor piano, orkest, koor en 'clavier à lumières' ("lichtorgel"). Het clavier à lumières is een instrument dat Skrjabins alleen in dit werk gebruikt. Er is slechts één clavier à lumières gebouwd, voor een uitvoering van dit werk in New York in 1915. Als toegift speelt Debargue Erik Saties Gnossienne nr. 1. Dit concert werd opgenomen in de Tsjaikovski Concertzaal in Moskou in 2018.

De Imperial Ice Stars is een ensemble van 24 topijsdansers, die gezamenlijk meer dan driehonderd medailles hebben verworven op nationale en internationale kampioenschappen. Geroemd door zowel critici als het publiek, weet het gezelschap al jaar het publiek te betoveren met hun creatieve, krachtige vertelkunst, indrukwekkende decors, prachtige kostuums en special effects. Deze ijsdansproductie van het Zwanenmeer’ 2015 is gezet op de originele muziek van het meesterwerk van Tsjaikovski en voorzien van de meesterlijke choreografie van regisseur Tony Mercer. Mercer zei zelf over deze productie: “Geïnspireerd door mijn onderzoek naar de muziek van Tsjaikovski en de intenties die in het verhaal verborgen liggen, wilde ik een meer realistische interpretatie creëren van dit geliefde verhaal en het overbrengen op het ijs, waarbij mijn wens voor een nieuwe kunst -het ijsdansen binnen een volledig theatrale setting- kon worden bewerkstelligd.”

De ster van de jonge Venezolaanse dirigent Glass Marcano is rijzende. Nadat zij als violist actief was in een aantal lokale jeugd- en symfonieorkesten stond zijn in 2012 als eerst als dirigent voor een ensemble. In september 2020 won ze in Parijs de Orkestprijs op ‘La Maestra’, het internationale concours voor vrouwelijke dirigenten. In dit concert, dat in februari 2021 werd opgenomen in de Opéra de Tours, leidt Marcano het Orchestre Symphonique Région Centre-Val de Loire/Tours in uitvoeringen van twee meesterwerken uit de Romantiek. Het programma gaat van start met Ludwig van Beethovens Vioolconcert in D-groot, Op. 61, met Stéphanie-Marie Degand als solist. Dit werk geldt als één van de belangrijkste in het genre. Het programma besluit met Georges Bizets Symfonie in C-groot, uit 1855, geschreven door de componist als 17-jarige!

De bekende solisten Nancy Argenta (sopraan) en Guillemette Laurens (alt) zingen muziek van J. S. Bach met I Barocchisti onder leiding van Diego Fasolis. Bachs arrangement van G. B. Pergolesi's Stabat Mater werd opgenomen in Italië in de Villa Medici Giulini, die in 1643 werd gebouwd. De villa beschikt over een zaal met een fantastische akoestiek, de Zuccarelli-zaal. Deze werd genoemd naar Francesco Zuccarelli, die in de 18e eeuw de prachtige fresco's van het plaatselijke landschap op de muren aanbracht. Naast de muziekuitvoering bevat dit programma een korte documentaire over de Italiaanse invloed op J. S. Bachs muziek.

Maestro Herbert Blomstedt maakt zijn debuut bij het Festivalorkest van Luzern tijdens het Lucerne Festival van 2020 met Ludwig van Beethovens geroemde Symfonie nr. 3 in Es-groot, Op. 55, ‘Eroïca’. Een maand voor dit optreden vierde de vitale Zweedse dirigent zijn 93e verjaardag. Deze opmerkelijke uitvoering werd in augustus 2020 opgenomen in het Cultuur- en Congrescentrum (KKL) in het Zwitserse Luzern.

Gioachino Rossini zei het zelf al: hij werd geboren om komische opera’s te schrijven. Dat neemt niet weg dat deze late compositie er zeker ook mag zijn. Hij bestempelde zijn ‘Petitie Messe Solennelle’ als zijn laatste "péchés de vieillesse" (zonden van de ouderdom) en schreef het oorspronkelijk voor koor, twee piano’s en harmonium. Riccardo Chailly dirigeert het Gewandhausorchester Leipzig, het Gewandhauschor en het Chor der Oper Leipzig in de orkestversie vanuit het Gewandhaus in Leipzig in 2008.

De gevierde Duitse violist Isabelle Faust speelt J. S. Bachs Partita nr. 2 in d-klein (BWV 1004). Dit werk behoort tot de beroemde collectie Sonates en Partita’s voor viool solo (BWV 1001-1006). Partita nr. 2 bestaat uit vier dansen, met tot besluit de beroemde Chaconne, een monumentaal werk binnen het vioolrepertoire. In deze chaconne werkt Bach een reeks variaties op een thema uit, waarin hij allerlei complexe harmonische mogelijkheden verkent. Deze uitvoering uit 2020 werd opgenomen in de Thomaskirche in het Duitse Leipzig.

De in Oekraïne geboren pianist Inna Faliks treedt op op ’s werelds belangrijkste concertpodia, geeft solorecitals, en is een graag geziene gastsoliste bij vooraanstaande orkesten. De veelgeprezen pianist staat bekend om haar indrukwekkende uitvoeringen van geijkt pianorepertoire, maar laat zich ook niet afschrikken door projecten waarin genregrenzen juist vervagen. Regelmatig werkt ze samen met gelauwerde componisten – onder wie Billy Childs, Richard Danielpour, Timo Andres en Clarice Assad – om de premières van hun nieuwe werken te verzorgen. In dit Amerikaanse optreden, opgenomen op 27 oktober 2022 in de Nichols Concert Hall in Evanston in Illinois, speelt Faliks Frédéric Chopin’s Polonaise-Fantaisie in As-groot, Op. 61.