TV-gids

Frédéric Chaslin leidt het Orchestre Symphonique Région Centre-Val de Loire/Tours en het koor van de Opéra de Tours in een uitvoering van Gaetano Donizetti’s komische opera Don Pasquale (1842). Met in de cast een aantal van de beroemdste zangers van zijn tijd ging Don Pasquale in 1843 in première in Salle Ventadour in Parijs. Het was meteen een succes: binnen een jaar werd het werk uitgevoerd in de grote operahuizen van Europa. Het libretto is grotendeels geschreven door Giovanni Ruffini en de componist zelf. Het vertelt het hilarische verhaal van de oude, in goeden doen verkerende vrijgezel Don Pasquale, die in toorn ontsteekt als hij hoort dat zijn neef Ernesto van plan is te trouwen met de verarmde weduwe Norina. Dus moet Pasquale zelf maar trouwen als hij wil voorkomen dat zijn neef de erfenis opstrijkt. Maar dat is buiten de vrienden Malatesta en Norina gerekend, die met een plan komen om een spaak in het wiel van de oude vrijgezel te steken door middel van een nephuwelijk. Onder de solisten zijn Laurent Naouri (Don Pasquale), Florian Sempey (Malatesta), Sébastien Droy (Ernesto), Anne-Catherine Gillet (Norina) en François Bazola (notaris). Deze uitvoering werd in 2021 opgenomen in de Opéra de Tours.

In 1994 nam Christa Ludwig afscheid van het internationale concert- en operapodium met een recital vanuit de Wiener Musikverein. In een programma gevuld met liederen, brengt ze een hommage aan de stad die haar spirituele thuis vormt en waar ze haar grootste successen boekte. Ludwig koos voor een selectie van werken door Weense componisten zoals Beethoven, Schubert, Mahler en Wolf. Ludwigs eerste concert in de Musikverein had plaats in 1965, zes jaar na haar debuut bij de Metropolitan Opera. Nu keert ze terug voor een uitzinnig publiek vol klassieke muziekliefhebbers met dit uitgebalanceerde liederenprogramma. Ze wordt begeleid door pianist Charles Spencer.

Het Maggio Musicale Fiorentino (Florentijnse Muzikale Mei) is het oudste opera- en kunstfestival van Italië. Het werd in 1933 opgericht om hedendaagse en in de vergetelheid geraakte opera’s op de planken te brengen. In de loop der jaren heeft het festival zich verbreedt, en zijn orkestrale concerten er een vaste waarde geworden. Tijdens de editie van 2021 van het festival leidt maestro Daniel Harding het Orchestra del Maggio Musicale Fiorentino in een prachtig concertprogramma met Johannes Brahms' Tragische Ouverture in d-mineur, Op. 81, en Gustav Mahlers Symfonie nr. 1 in D majeur, 'Titan'. Brahms componeerde zijn concertouverture in de zomer van 1880. Het donkere, onrustige stuk lijkt de serieuze tegenhanger van zijn luchtigere Akademische Festouvertüre, Op. 80. Acht jaar later, in 1888, voltooide Mahler zijn eerste symfonie. De componist ontdeed het van oorsprong vijfdelige stuk enkele jaren later van het tweede deel, 'Blumine', wat de uiteindelijke vierdelige versie opleverde die we tegenwoordig kennen. Deze uitvoering werd opgenomen in het Teatro del Maggio Musicale Fiorentino in Florence, Italië, in 2021.

De Waldbühne in Berlijn is een van de grootste en meest indrukwekkende buitenluchttheaters die Europa te bieden heeft een perfecte locatie voor het jaarlijks afsluitend concert van de Berliner Philharmoniker. Met ongeveer 22.000 man publiek zijn deze concerten ongekend geliefd onder klassieke muziek liefhebbers. In 2006 had de Waldbühne een bijzonder Nederlands tintje: niet alleen dirigeerde de chef-dirigent van het Residentie Orkest Neeme Järvi de wereldberoemde Berlijnse musici, de Nederlandse sterviolist Janine Jansen gaf tevens acte de présence. Op het programma staan Rimski-Korsakovs Scheherazade, Griegs 'Peer Gynt'-Suite Nr.1, op. 46, Nielsens Aladdin Suite voor Orkest op. 34, Saint-Saëns' Introductie en Rondo capriccioso en 'Meditation' uit de opera 'Thaïs' van Massenet.

Al decennialang weet de contemporaine Nederlandse componist Johan de Meij publiek over de hele wereld te betoveren met zijn prachtige, intense en multimediale klassieke composities. Zijn Symfonie nr. 3, "Planet Earth", dateert uit 2006. Het omvat een ode aan Moeder Aarde ('Gaia' in het Grieks), geleend uit een drieduizend jaar oude Griekse hymne die aan Homerus wordt toegeschreven. Deze hymne, hier in de oorspronkelijke taal gezongen door een koor, vraagt ons om deze planeet, die voor ons allemaal zorgt, in ere te houden. In deze gefilmde uitvoering krijgt een symbolische Gaia, belichaamd door danseres Mikayla Scaife, de rol van hoofdpersoon en verteller. Haar dans vertelt het verhaal van ons verleden en heden, en schenkt ons een blik op een mogelijke toekomst. Deze film werd geregisseerd en gemonteerd door Jed Parker. Componist Anthony Fiumara beschreef het resultaat als volgt: "De Meijs 'Planet Earth' is muziek voor deze tijd. De film voegt een compleet nieuwe dimensie toe aan de prachtige orkestmuziek. Het toont de schoonheid van onze planeet in een wake-upcall met een hoopgevend einde. De wisselwerking van muziek en film maken 'Planet Earth' tot een intense en onvergetelijke ervaring.”

Aleksandar Madžar is de solist in Mozarts Pianoconcert Nr. 27, KV 595. Het Royal Philharmonic Orchestra staat onder leiding van André Previn. Deze uitvoering is opgenomen in Schloss Schönbrunn in Wenen. In 1791, toen zijn korte leven door een alsmaar verslechterende gezondheid op zijn einde liep, greep Mozart terug op een compositiestijl die hem nauw aan het hart lag: het pianoconcert. In het laatste deel van zijn Pianoconcert Nr. 27, een opmerkelijk opgewekte en positieve compositie, schotelt Mozart de luisteraars een lyrische melodie voor die doet denken aan een kinderliedje. Het werk wekt de blijheid van de lente op en refereert wellicht aan zijn onbezorgde jeugd, toen het wonderkind voor het eerst ‘Mozart on Tour’ werd.

Celebrate St. Patrick 2020 werd opgenomen in maart 2020 Sint Patrick's Cathedral in Armagh, Noord-Ierland. Van heinde en verre reisden koren af naar deze historische kathedraal om op te treden met de plaatselijke musici voor deze viering van Saint Patrick’s Day. In dit concert ontmoeten gewijde muziek, traditionele Ierse instrumenten en de muziek uit de Ierse diaspora elkaar. De verschillende kooroptredens worden opgeluisterd door uitvoeringen door de veelgeprezen zangers van Voices of Ireland. Emotioneel hoogtepunt is de uitvoering van Christ Be Beside Me door de gecombineerde koren. Lezingen uit de overgeleverde teksten van Sint Patrick en prachtige beelden van het prachtige Ierse landschap maken deze viering compleet: Celebrate Saint Patrick 2020 is een feest voor de oren en de ogen!

Al decennialang viert de Berliner Philharmoniker haar verjaardag op 1 mei met een jaarlijks ‘Europakonzert’. In 2010 vond het Europakonzert plaats in het Engelse Oxford. Onder leiding van de beroemde pianist en dirigent Daniel Barenboim speelt het orkest een gevarieerd programma met onder meer Johannes Brahms’ Symfonie Nr. 1. De jonge Amerikaanse celliste Alisa Weilerstein, die met haar gepassioneerde en nauwkeurige spel de aandacht van de klassieke muziekwereld wist te trekken, voegt zich bij het orkest voor een adembenemende uitvoering van Edward Elgars Celloconcert.

Pianist Gabriele Strata (Italië, 1999) speelt Pjotr Iljitsj Tsaikovski’s Pianoconcert nr. 1 in bes-klein, Op. 23, tijdens de finale van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Strata wordt begeleid door het Orchestre symphonique de Montréal onder leiding van Xian Zhang. Deze uitvoering werd opgenomen in het Maison symphonique de Montréal.

De ontmoeting tussen de Franse componist Hector Berlioz en de knappe actrice Harriet Smithson leidde tot een van Berlioz’ beroemdste werken. Nadat Berlioz’ haar Shakespeare had zien spelen was hij op slag verliefd: hij stuurde haar ontelbare liefdesbrieven maar zij beantwoorde er geen één. Berlioz’ hart was gebroken en hij componeerde zijn Symphonie fantastique: Épisode de la vie d'un Artiste...en cinq parties (Symfonie fantastique: Episode uit het leven van een artiest… in vijf delen). Het werk vertelt het verhaal van een jonge artiest die tijdens een aanval van liefdesverdriet zelfmoord probeert te plegen maar niet genoeg gif inneemt: in plaats van te sterven hallucineert hij enkel. Door dit verhaal in de muziek en de uitgebreide orkestbezetting (onder andere vier harpen en een klok), was dit een revolutionair werk. Berlioz' Symphonie fantastique wordt hier uitgevoerd door deFilharmonie onder leiding van Jaap van Zweden. Deze uitvoering uit 2008 is opgenomen in de Koningin Elisabethzaal te Antwerpen.

De gevierde Duitse violist Isabelle Faust speelt twee van J. S. Bachs werken voor viool solo: de Partita nr. 2 in d-klein (BWV 1004), en de Sonate nr. 3 in C-groot (BWV 1005). Beide werken behoren tot de beroemde collectie Sonates en Partita’s voor viool solo (BWV 1001-1006). Partita nr. 2 bestaat uit vier dansen, met tot besluit de beroemde Chaconne, een monumentaal werk binnen het vioolrepertoire. In deze chaconne werkt Bach een reeks variaties op een thema uit, waarin hij allerlei complexe harmonische mogelijkheden verkent. Sonate nr. 3 bevat een uitgebreide fuga, waarin Bach gebruikt maakt van allerlei geavanceerde contrapunttechnieken. In dit geweldige concertprogramma toont Faust haar vlekkeloze beheersing van Bachs technisch veeleisende stukken. Deze uitvoering uit 2020 werd opgenomen in de Thomaskirche in het Duitse Leipzig.

Dirigent Pierre Boulez (1925-2016) beschrijft zijn houding ten opzichte van componist Béla Bartók (1881-1945) als een "sympathieke verstandhouding tussen musici". Beide heren behoren tot de meest invloedrijke kunstenaars die de 20e eeuw heeft voortgebracht. Boulez heeft vijf decennia ervaring met de muziek van de Hongaarse componist. Eén van Bartóks sleutelwerken is het Concert voor Orkest, dat in 1944 in Boston z'n première beleefde. De film Emotion and Analysis volgt Pierre Boulez tijdens de repetities voor het Concert voor Orkest met de Berliner Philharmoniker, wat een boeiend beeld oplevert van de methode waarmee deze grootmeester van de moderne muziek te werk gaat. De repetities vinden plaats tegen de spectaculaire achtergrond van het Hiëronymietenklooster in Lissabon, waar de Berliner Philharmoniker in 2003 het jaarlijkse Europakonzert uitvoerde. In een reeks interviews licht Pierre Boulez niet alleen de ontstaansgeschiedenis van Bartóks late werk toe, maar ook zijn persoonlijke interpretatie van deze muziek, zijn rol als dirigent, en zijn liefde voor componeren.

Nadat de gelauwerde Italiaanse pianist Riccardo Schwartz alle 32 pianosonates van Ludwig van Beethoven opnam ter gelegenheid van de 250e geboortedag van die componist, besloot hij zich te wijden aan Robert Schumann’s repertoire voor piano solo. Schumann schreef zijn Pianosonate nr. 3 in f-klein, Op. 14 (een "Concerto voor piano zonder orkest", volgens muziekuitgever Tobias Haslinger) in 1836. Schumann droeg het op aan pianovirtuoos Ignaz Moscheles. In 1853 herzag Schumann het werk en voegde hij als tweede deel een scherzo toe. Het laatste deel doet denken aan Schumann’s eerdere compositie, Kreisleriana, Op. 16. De veelgeprezen pianist Riccardo Schwartz (1986) treedt over de hele wereld op als solist, onder andere met wereldberoemde dirigenten als Gustav Kuhn en Yuri Temirkanov.

Mikhail Pletnev dirigeert het Russian National Orchestra in een concert opgenomen in de Tsjaikovskizaal te Moskou. Op het programma staan twee orkestsuites van Rimski-Korsakov: "The Tale of the Invisible City of Kitezh and the Maiden Fevroniya" en "The Tale of Tsar Saltan". Dit concert is geproduceerd door de Moscow Philharmonic Society, welke volgens de in St. Petersburg geboren componist Sjostakovitsj een significante rol speelde in de ontwikkeling van het Russische artistieke leven. De evenementen van het instituut zijn in de loop der jaren bezocht door miljoenen muziekliefhebbers en duizenden musici. De Moscow Philharmonic Society is opgericht in 1922 door de toenmalige commissaris van cultuur Anatoly Lunacharski en is inmiddels uitgegroeid tot het grootste concertinstituut van Rusland.

Musici uit het Deens Radio Symfonieorkest, de DR Big Band, en het Deens Nationaal Vocaal Ensemble verenigen zich onder de leiding van Klaus Tönshoff in dit schitterende concert met geweldige songs uit de tijd van de zwart-witfilm. De Noorse mezzosopraan Tuva Semmingsen zingt 'Diamonds Are A Girl’s Best Friend' uit Gentlemen Prefer Blondes, 'My Favorite Things' uit The Sound of Music, 'Over the Rainbow' uit The Wizard of Oz, 'Moon River' uit Breakfast at Tiffany's, en nog veel meer onvergetelijke hits. Dit concert werd opgenomen in het DR Koncerthuset in Kopenhagen, Denemarken, in juni 2020.

Pianist Alessandro Marangoni en organist Paolo Oreni, beide in 1979 in Italië geboren, vertolken Marcel Duprés Variaties op Twee Thema’s voor piano en orgel, Op. 35. Oreni bespeelt tijdens deze uitvoering zijn zelf ontworpen ‘Wanderer’-orgel, dat momenteel te boek staat als het grootste verplaatsbare pijporgel. Met 1200 pijpen en 42 registers beschikt het over alle voor het orgelrepertoire benodigde klankkleuren. Deze uitvoering werd op 5 april 2024 opgenomen in FabbricaPoggi in Pavia, Italië.

Rodolfo Barráez dirigeert het Orkest en Koor van de Academia de Musica del Palacia de Mineria in deze uitvoering van Carl Orffs cantate Carmina Burana. Solisten zijn Anabel de la Mora (sopraan), Andrés Carrillo (tenor) en Daniel Cerón (bariton). Carmina Burana, geschreven in 1935 en 1936, is gebaseerd op 24 teksten uit een middeleeuws manuscript met diezelfde naam. Het werk heet voluit "Liederen uit Beuern: profane liederen gezongen door solisten en koor, begeleid door instrumenten en magische beelden." De eerste uitvoering vond plaats in de Opera van Frankfurt op 8 juni 1937.

Sir Simon Rattle en het London Symphony Orchestra staan stil bij het 150e overlijdensjaar van Hector Berlioz met een uitvoering van de concertopera La damnation de Faust. Het werk komt voort uit Berlioz’ obsessie met Goethes legendarische verhaal. De geleerde Faust raakt bezeten door de duivel en zaait dood en verderf bij vele onschuldigen rondom hem heen. Het verhaal is zowel een tragedie als een donkere komedie, met een hoofdrolspeler die zowel wijs is als verachtelijk. Opgenomen in de Barbican Hall te Londen in 2017. Solisten zijn Karen Cargill, Gábor Bretz, Christopher Purves en Bryan Hymel.

De Berliner Philharmoniker telt als een van de beste orkesten ter wereld. Ook in Japan is het orkest zeer geliefd: dit concert uit 2000, dat werd opgenomen in Tokyo’s prachtige Suntory Hall, was dan ook een groot succes. Mariss Jansons dirigeert een prachtig programma met daarop de achtste symfonie van Antonin Dvorák, de Oberon Ouverture van Carl Maria von Weber, en het vioolconcert van Dmitri Sjostakovitsj, met stervioliste Hilary Hahn (*1979) als solist.

Op het Reate Festival van 2017 in Rieti stonden twee korte opera’s van Nino Rota (1911-1970) op het programma. Rota staat voornamelijk bekend als filmcomponist en zijn lange samenwerking met iconische regisseurs als Federico Fellini, Francis Ford Coppola en Luchino Visconti. Toch componeerde het wonderkind Rota vanaf zeer jonge leeftijd al kerkmuziek en enkele opera’s. Gezegend met een grote creativiteit, verbeeldingsvermogen en artistieke vrijheid, wist Rota zijn unieke eigen stijl te ontwikkelen waarin hij de grote Italiaanse operatraditie van Rossini, Puccini en Verdi wist te combineren met moderne 20e-eeuwse muziek, waardoor hij zichzelf onderscheidde van zijn generatiegenoten. Het werk La notte di un nevrastenico ging in 1960 in première in het Piccola Scala te Milaan. Het is een opera in één akte naar een libretto van Riccardo Bachelli. De korte farҫe is voorzien van een tragisch, onverwacht einde. Het Reate Festivalorkest staat onder muzikale leiding van Gabrielle Bonolis. Solisten zijn Giorgio Celenza, Carlo Feola, Daniele Adriani, Sabrina Cortese, Antonio Sapio en Vincenzo Carnì.

Ran Feng (1991, China) voert La notte (S377a) en de Hongaarse Rapsodie Nr. 12 (S379a) uit tijdens de halve finale II (kamermuziek) van het 11e Internationaal Franz Liszt Pianoconcours dat in 2017 plaatsvond in TivoliVredenburg te Utrecht. Het concours bevordert zowel de muzikale ontwikkeling alsook de concertervaring van pianotalenten afkomstig uit alle uithoeken van de wereld. Hierdoor vormt het concours een belangrijke opstap tot de internationale klassieke concertwereld voor jong talent dat een professionele carrière als musicus ambieert. Het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours werd voor het eerst georganiseerd in 1986 en behoort inmiddels tot een van de meest prestigieuze pianoconcoursen ter wereld.