TV-gids

Fidelio (originele titel: "Leonore, oder Der Triumph der ehelichen Liebe"), Op. 72, is de enige voltooide opera van Ludwig van Beethoven. Deze opname vanuit het Zwitserse Theater St. Gallen is gebaseerd op Jan Schmidt-Garres veelgeprezen toneelproductie. Otto Tausk dirigeert het Symfonieorkest en koor van St. Gallen tegen het prachtige decor van de hand van Nikolaus Webern. De producenten hebben meerdere uitvoeringen gefilmd, en met extra materiaal van sopraan Jacquelyn Wagner (Leonore) de aangrijpende toneelproductie omgetoverd tot een unieke filmische ervaring.

‘A Night in Vienna’ doet de prachtige sfeer van de 19e eeuwse balzalen in Wenen herleven! In het prachtige decor van de Hofburg in Wenen brengt de Wiener Akademie, onder leiding van Alfred Eschwe, bekende melodieën ten gehore van de familie Strauss én van Joseph Lanner, waaronder ‘An die Schönen Blauen Donau’, ‘Tritsch Tratsch Polka’ en de ‘Radetzkymars’. De Weense Hofburg was het onderkomen van de vroegere Habsburgse leiders en huisvest de appartementen van Keizer Frans Jozef en hertogin Elizabeth. Solist van de avond is de populaire Britse operadiva Lesley Garrett. De sfeer van het Strauss-tijdperk wordt versterkt door het prachtige decor en dansers in historische kostuums. Het concert werd opgenomen in 2004 onder de regie van David Amphlett.

Het Tafelmusik Baroque Orchestra, ookwel bekend onder de naam Tafelmusik, is een in Toronto gehuisvest barokorkest, gespecialiseerd in oude muziek. Het ensemble staat onder de muzikale leiding van violiste Jeanne Lamon. In Galileo Project: Music of the Spheres (‘De Muziek der Sferen’) staat muziek van Monteverdi, Vivaldi, Bach en Händel op het programma. De uitvoering wordt op de achtergrond voorzien van beelden waarop onder meer de Hubble-telescoop, NASA en Canadese astronauten te bewonderen zijn. Ontdek deze interessante combinatie tussen kunst, wetenschap en cultuur uit de 17e en 18e eeuw in een betoverend concert dat een eerbetoon vormt aan Galileo’s eerste demonstratie van de telescoop. Acteur Shaun Smyth is de verteller in een magische decor ontworpen door Marshal Pynkoski, waarin de musici rond lijken te zweven. Geproduceerd en geschreven door Alison Mackey.

De gevierde Duitse violist Isabelle Faust speelt J. S. Bachs Partita nr. 2 in d-klein (BWV 1004). Dit werk behoort tot de beroemde collectie Sonates en Partita’s voor viool solo (BWV 1001-1006). Partita nr. 2 bestaat uit vier dansen, met tot besluit de beroemde Chaconne, een monumentaal werk binnen het vioolrepertoire. In deze chaconne werkt Bach een reeks variaties op een thema uit, waarin hij allerlei complexe harmonische mogelijkheden verkent. Deze uitvoering uit 2020 werd opgenomen in de Thomaskirche in het Duitse Leipzig.

De Frans-Mexicaanse tenor Rolando Villazón (1972) wordt begeleid door de Südwestdeutsche Kammerphilharmonie Konstanz tijdens een kleurrijk recital vanuit de Berliner Philharmonie. In dit concert uit 2006 zal Villazón aria’s ten gehore brengen van Italiaanse operacomponisten zoals Verdi, Rossini, Donizetti, Vilea en Mascagni. Op het programma staan ook werken van de Franse componist Massenet, zoals ‘Ô Souverain, ô juge, ô père’ uit de opera Le Cid en ‘Toute mon âme est là! Pourquoi me réveiller, ô souffle du printemps’ uit Werther. Door zijn unieke en meeslepende optredens met talloze prestigieuze orkesten en operahuizen heeft Villazón inmiddels zijn naam gevestigd en is hij uitgegroeid tot een van de meest geliefde tenoren van de wereld.

Wanneer Gidon Kremer terugkeert naar de partita’s van Bach is dat een groots gebeuren. Kremers eerste opname dateert alweer van een kwart eeuw geleden. In deze opname uit 2006 gaat Kremer andermaal de uitdaging aan: Bachs Sonates en Partita’s voor solo viool (BWV 1001-1006), welke door de violist zelf worden omschreven als de “Himalaya van het klassieke vioolrepertoire”. De werken hebben een grote inspiratie gevormd voor werken voor viool van latere generaties componisten. In deze uitvoering toont Kremer zijn gevoel voor spontaniteit en gaat hij risico’s zeker niet uit de weg. Zonder uit de bocht te schieten bewaart Kremer zijn structurele oplettendheid en doet hij op unieke wijze recht aan de polyfonische rijkdom en danselementen van de composities, door deze te voorzien van reflecterende diepgang.

De Franse violist Renaud Capuçon presenteert op het festival Les Coups de Cœur de Chantilly een kamermuziekprogramma met zowel klassiek als 20e-eeuws repertoire. Hij treedt op met de solisten van de International Menuhin Music Academy onder leiding van de Franse dirigent Jean-Jacques Kantorow. Het programma begint met Wolfgang Amadeus Mozarts Sinfonia Concertante in Es majeur, K. 364, waarin Capuçon en altviolist Gérard Caussé als solisten optreden. Vervolgens speelt Capuçon met pianist Iddo Bar-Shaï een uitvoering van Mozarts Sonate voor viool en piano in e mineur, K. 304. Het programma sluit af met Dmitri Sjostakovitsj’ Kamersymfonie in c mineur, op. 110a, wat een bewerking is van Sjostakovitsj' Strijkkwartet nr. 8, gemaakt door de Russische dirigent Rudolf Barshai, die met de componist bevriend was. Deze uitvoering werd op 15 mei 2021 opgenomen in het Château de Chantilly.

Pianist Antonio Chen Guang (China, 1994) vertolkt Frédéric Chopin’s Études, Op. 10, tijdens de eerste ronde van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

Rodolfo Barráez dirigeert het Orkest en Koor van de Academia de Musica del Palacia de Mineria in deze uitvoering van Carl Orffs cantate Carmina Burana. Solisten zijn Anabel de la Mora (sopraan), Andrés Carrillo (tenor) en Daniel Cerón (bariton). Carmina Burana, geschreven in 1935 en 1936, is gebaseerd op 24 teksten uit een middeleeuws manuscript met diezelfde naam. Het werk heet voluit "Liederen uit Beuern: profane liederen gezongen door solisten en koor, begeleid door instrumenten en magische beelden." De eerste uitvoering vond plaats in de Opera van Frankfurt op 8 juni 1937.

De Italiaanse componist Claudio Monteverdi (1567-1643) componeerde in een halve eeuw negen boeken met madrigalen, waarmee hij bijdroeg aan de transformatie van het genre. De polyfone, a capella madrigalen van de late renaissance maakten plaats voor de 'concertato' madrigalen van de vroege barok, waarbij de focus verschoof naar het vermogen van muziek om emoties uit een tekst tot uitdrukking te brengen. In 2011 begonnen de Britse tenor Paul Agnew en het gerenommeerde barokensemble Les Arts Florissants met opnames van Monteverdi’s eerste acht boeken met madrigalen. In deze uitzending gaat Agnew Les Arts Florissants voor in de madrigalen van Boek I. Boek I verscheen op nieuwjaarsdag 1587 en bestaat uit zeventien vijfstemmige madrigalen. Deze uitvoering werd opgenomen in de Cité de la musique in Parijs, Frankrijk, in 2011.

De documentaire How to get out of the Cage (2012) van de prijswinnende regisseur Frank Scheffer vormt een intiem portret van John Cage (1912-1992), een van de belangrijkste componisten van de twintigste eeuw. Van 1982 tot 1992 werkte Scheffer nauw samen met Cage en dit resulteerde in uniek beeld- en geluidsmateriaal, zoals interviews, muziekuitvoeringen en beelden van locaties die een belangrijke rol spelen in het leven en werk van de componist. In al zijn werk over Cage maakt Scheffer gebruik van de Chinese kansmethode I Tjing (het Boek der Veranderingen), die Cage ook gebruikte in zijn composities. Toch besloot Scheffer deze documentaire te structureren op de gebruikelijke manier: gebaseerd op keuzes.

Antonio Mormone (1930-2017), een invloedrijke talentscout binnen de klassieke muziek, leeft voort als de naamgever van de Premio Internazionale Antonio Mormone (PIAM), die wordt uitgereikt aan de winnaar van het gelijknamige Italiaanse muziekconcours. De eerste editie van dit concours, dat plaatsvond op verschillende locaties in Milaan in de periode 2019-2021, was gewijd aan de piano. Eén van de deelnemende pianisten, Josef Edoardo Mossali (Italië, 2001), speelt Franz Liszt’s Après une Lecture de Dante: Fantasia quasi Sonata; Maurice Ravel’s Toccata uit Le tombeau de Couperin; en Etude nr. 3 ‘La Campanella’ uit Franz Liszt’s Six Grandes études de Paganini. Deze uitvoering werd in februari 2020 opgenomen in Teatro EDI Barrio’s in Milaan.

Claude Debussy geeft in zijn ‘trois esquisses Symphoniques pour orchestre’ (drie symfonische schetsen voor orkest), ofwel La Mer, zijn abstracte visie op de zee weer. In het eerste deel (De l’aube á midi sur la mer) maakt de luisteraar een ochtend tot de middag mee op de zee, in het tweede deel (Jeux de vagues) hoort men het spel van de golven, en in het derde en laatste deel (Dialogue du vent et de la mer) horen we een dialoog tussen de wind en de zee. De zee die Debussy kende was de Middellandse Zee, van bezoeken aan Cannes in zijn jeugd tot aan zijn latere reizen in Italië.

Dirigent Eduard Topchjan voert het Armeens Nationaal Filharmonisch Orkest aan in een uitvoering van Hector Berlioz’ Symphonie fantastique, Op. 14. Berlioz schreef deze programmatische muziek in 1830 toen hij nog op het conservatorium zat. Zijn onbeantwoorde liefde voor de Ierse actrice Harriet Smithson vormde de inspiratie voor dit vijfdelige werk. Het werk verklankt de dromen van een jonge kunstenaar die zich te buiten is gegaan aan opium in de nasleep van een mislukte liefdesaffaire. In elk deel gebruikt Berlioz één melodie die voor de geliefde staat, als ‘idee-fixe’ (een onveranderlijke, obsessieve gedachte). De Symfonie fantastique is geschreven voor groot orkest met een verbazingwekkende rijkdom aan instrumentale kleuren, waaronder kerkklokken, een achter het podium bespeelde hobo, en col legno-spelende strijkers (waarbij het hout van de strijkstok wordt gebruikt). Deze opname uit 2021 werd gemaakt in Concertzaal Aram Chatsjatoerjan in Jerevan, Armenië.

Het Mexico City Ballet (MXCB) is een modern balletgezelschap, bestaande uit ervaren, internationale dansers die zijn gevestigd in Mexico-Stad. Internationale gastdansers vieren het jubileumgala van het Mexico City Ballet, met de fantastische choreografieën van Yazmín Barragán, de huischoreograaf van MXCB. Op het programma staan ‘Strong Ties’ van choreograaf Alan Marín; ‘TS’ van Michel Cutri; ‘Ondine’ van Barragán; ‘Ritual’ van Edgar Sagarra; en tot slot ‘The Debate’ en ‘Recursivo’, allebei van Barragán. Dit optreden werd in 2020 opgenomen in het Teatro de la Ciudad in Mexico-Stad.

Philippe Herreweghe dirigeert zijn Collegium Vocale Gent in dit kamermuziekprogramma dat gewijd is aan de muziek van J. S. Bach. Op het programma staan Bachs Orkestsuite nr. 4 in D-groot, BWV 1069; Gott der Herr ist Sonn und Schild, BWV 79; en Missa brevis in G-groot, BWV 236. De solisten zijn sopraan Dorothee Mields, tenor Thomas Hobbs, countertenor Alex Potter en bas Peter Kooij. Het programma gaat verder met een optreden van de Franse luitist Thomas Dunford. Hij speelt de Suite voor luit in g-klein, BWV 995; Suite voor solo-cello in G-groot (gearrangeerd voor luit), BWV 1007; en Chaconne uit Partita voor solo-viool in d-klein (gearrangeerd voor luit), BWV 1004. Dit concert werd in 2017 opgenomen in het Concertgebouw van het Belgische Brugge.

De Indiase dirigent Zubin Mehta (1936) werd in 1977 benoemd tot muzikaal leider van het Israëlisch Filharmonisch Orkest (IPO), en in 1981 werd zijn aanstelling uitgebreid tot muzikaal leider voor het leven. Op 18 juli 1996 leidde Mehta het IPO in de allereerste uitvoering van Richard Strauss’ symfonisch gedicht Till Eulenspiegels lustige Streiche, Op. 28. Mehta staat wereldwijd bekend als een van de grootste vertolkers van het grote symfonische repertoire, in het bijzonder van de romantische werken van Anton Bruckner, Gustav Mahler en Richard Strauss. Hoewel hij dit geliefde meesterwerk al talloze malen had gedirigeerd, was dit de eerste keer dat hij het vanaf het begin met het orkest instudeerde. Deze aflevering van ‘In repetitie’ toont de dialoog tussen Mehta en de musici, terwijl zij samen Strauss’ levendige toondicht verkennen.