TV-gids

"Het is een uitdaging om tegenwoordig in de klassieke muziekwereld een uitvoering te vinden die indrukwekkender, significanter en ontroerender is: totale harmonie tussen geest en hart en besef en gevoel." schreef de Bernse krant Der Bund in 2003 na deze indrukwekkende uitvoering van Mahlers 'Resurrectie' Symfonie Nr. 2 door het toen pas opgerichte Luzern Festivalorkest. Claudio Abbado stelde dit ensemble samen uit bekende instrumentalisten, gevierde uitvoerders van kamermuziek en ervaren solisten uit 's werelds beste orkesten. Het concert was reeds maanden van tevoren uitverkocht. De Neue Züricher Zeitung schreef: "Het slotapplaus was ongekend, het zware laatste akkoord [..] verbrak de spanning die al negentig minuten had geduurd, zonder ook maar een moment te verslappen." In deze uitvoering worden solisten Eteri Gvazava (sopraan) en Anna Larsson (mezzosopraan) begeleidt door het Orfeón Donostiarra Koor.

Componist Claudio Monteverdi (1567-1643), één van de grote meesters uit de barokperiode, schreef rond 1600 een nieuw werk voor koor en solisten waarin hij oude en nieuwe stijlen uit zijn tijd combineerde, zoals de madrigaal en liturgische composities. Deze combinatie bleek een gouden greep: het groeide uit tot de standaard voor alle grote vormen van religieuze muziek in de barokperiode, zoals het oratorium, de cantate, en de passie. Het combineren van verschillende stijlen zou later niet alleen in religieuze muziek, maar ook in de opera worden toegepast. Een goed voorbeeld waarin hij de combinatie van stijlen laat zien is het werk ‘Vespro della beata vergine’, ook wel de ‘Mariavespers’ genoemd. Zulke vespers werden vooral in de rooms-katholieke kerk gezongen. Philippe Herreweghe dirigeert het Collegium Vocale Gent en Concerto Platino in deze uitvoering. De solisten zijn Dorothee Blotzki-Mields, Katharine Fuge, Mark Padmore, Jan Kobow, Furio Zanasi en Dominik Wörner.

Stingray Brava reist de aarde rond op zoek naar de geheimen van 's werelds beroemdste operahuizen. Reis in deze aflevering mee naar Duitsland en ontdek alle wetenswaardigheden over de Semperoper in Dresden! Velen zien de Semperoper in Dresden – ontworpen door de bekende 19e-eeuwse architect Gottfried Semper - als het mooiste operahuis dat Duitsland rijk is. Semper had al eens een operahuis voor Dresden ontworpen: zijn Grosse Königliche Theater opende de deuren in 1842, maar het gebouw werd in 1869 in de as gelegd. Sempers tweede monumentale bouwwerk, waarvan de bouw negen jaar tijd in beslag nam, overleefde de Tweede Wereldoorlog niet. Hoewel de gevel kon worden gestut bleef het bouwwerk veertig jaar lang een ruïne. Na moeizaam, nauwgezet restoratiewerk werd het gebouw in 1985 heropend ten overstaan van ongeveer 150 duizend enthousiaste aanwezigen. De Semperoper is de thuisbasis van het oudste symfonieorkest van Europa, de Sächsische Staatskapelle Dresden. Het orkest, dat voorheen bekend stond als de Hofkapelle, bouwt voort op een geschiedenis van 450 jaar. Componist Richard Wagner noemde de Staatskapelle ooit een “magische harp”. Hij was zes jaar lang kapelmeester van het ensemble, waarmee hij z'n opera's Rienzi, De Vliegende Hollander, en Tannhäuser in première bracht. Hoewel de Semperoper in de negentiende eeuw met Wagner werd geassocieerd, raakte het operahuis in de twintigste eeuw verbonden met Richard Strauss. Negen van Strauss’ vijftien werken, waaronder Salome, Elektra, en Der Rosenkavalier, werden voor het eerst uitgevoerd in de Semperoper. Richard Strauss noemde het “een eldorado voor mijn premières!”

Roberto Prosseda (1975) speelt Wolfgang Amadeus Mozarts Pianosonate nr. 5, KV. 283. De Italiaanse pianist staat voornamelijk bekend om zijn uitvoeringen van onbekende, herontdekte van Felix Mendelssohn, van wie hij het volledige piano-oeuvre op negen cd's voor Decca heeft vastgelegd. Sinds 2012 geeft Prosseda ook educatieve concerten samen met de robotpianist TeoTronico om de verschillen tussen de letterijke uitvoering en menselijke interpretatie te demonstreren.

Gedurende negentien dagen verzorgden ‘s werelds beste jeugdorkesten, onder leiding van de vermaarde dirigenten en bijgestaan door virtuoze solisten, talloze inspirerende en zinderende concertuitvoeringen tijdens Young Euro Classic 2017. Het muziekfestival is ‘s werelds belangrijkste podium voor de ontwikkeling van internationale jeugdorkesten. Deze uitzending is een verzameling van energieke en buitengewone uitvoeringen door jonge musici vanover de hele wereld. Het repertoire bestaat uit bekende meesterwerken en composities van lokale componisten. Op het programma staat onder meer muziek uit Verdi’s La Forza del destino, Beethovens ‘Meeresstille und glückliche Fahrt’, Tsjaikovksi’s Pianoconcert Nr. 1, Op. 23 en 6 Romances, Op. 38 en Weinbergs Rapsodie op Moldavische thema’s, Op. 47.

Het Praagse Lentefestival van 2017 werd afgesloten met een uitvoering van Krzysztof Penderecki's monumentale Zeven Symfonie, die als titel "Seven Gates of Jerusalem" draagt. De componist dirigeert zelf het Praags Radio Symfonieorkest en het Slowaaks Philharmonisch Koor. Het werk is gecomponeerd ter ere van de stad Jeruzalem voor een bezetting van orkest, koor en solisten. Voor het libretto zijn teksten uit het Oude Testament gebruikt. Voor expressieve doeleinden heeft Penderecki gekozen voor een uitzonderlijk instrumentarium: een tubafoon, door de componist zelf vervaardigde percussie-instrumenten en de shofar, een oud Joods liturgisch instrument. Solisten zijn Iwona Hossa (sopraan), Karolina Sikora (sopraan), Anna Lubanska (mezzo-sopraan), Adam Zdunikowsk (tenor), Piotr Nowacki (bas) en David Švehlík (spreker). Daarnaast staat de Serenade voor Orkest van de Tsjechische componist Isa Krejci op het programma. Dit concert is opgenomen in de Smetanahal te Praag.

Ter gelegenheid van haar 80e verjaardag dook de Argentijnse pianiste Martha Argerich in het kamermuziekrepertoire in dit prachtige concert, opgenomen in het Franse Château de Chantilly. De 'Grande Dame' van de piano wordt vergezeld door verschillende gerenommeerde artiesten, onder wie de pianisten Jevgeni Kissin, Theodosia Ntokou, en Cristina Marton-Argerich, en violist Maksim Vengerov. Op het programma staan Dmitri Sjostakovitsj’ Concertino voor twee piano's, Op. 94; Frédéric Chopins Impromptu nr. 3, Op. 51, Polonaise nr. 6, Op. 53 “Heroïsch”, en Wals nr. 6, Op. 64 nr. 1; Camille Saint-Saëns’ Polonaise voor twee piano's, Op. 77; César Francks Sonate voor viool en piano in A majeur; en Fritz Kreislers Liebesleid en Schön Rosmarin. Dit optreden werd opgenomen op 12 juni 2021.

In 2013 werd de Finse dirigent Hannu Lintu chef-dirigent van het Fins Radio Symfonie Orkest. Lintu studeerde piano en cello aan de Sibelius Academy en het Turku conservatorium in het Zuidwesten van Zweden. Hij begon met dirigeren en ook dit deed hij vooral aan de Sibelius Academy. Met het Fins Radio Symfonie Orkest gaf hij al in 2012 vele concerten en bleek een logische vervanger voor Sakari Oramo die in 2012 zijn contract, na vele jaren dienst als dirigent én concertmeester, liet aflopen. Het orkest is gespecialiseerd in het uitvoeren van Finse muziek, maar voert ook de grote werken van onder andere Gustav Mahler en Béla Bartók uit. De Finse componist Jean Sibelius is de favoriet van het orkest en de dirigent. Samen met de Finse publieke omroep (Yle) besloten zij om alle zeven symfonieën van Sibelius op te nemen en uit te zenden. Voorafgaand aan de symfonie ziet u een korte gesproken introductie over de desbetreffende symfonie, waarna de symfonie in zijn geheel te beluisteren is. Nadat er bij Sibelius in 1908 keelkanker werd geconstateerd veranderde niet alleen zijn levensstijl, maar ook zijn manier van componeren. Met angst voor de dood stopte hij met het gebruik van alcohol en tabak en zijn harmonieën werd grauw en somber. Er klinken donkere thema’s en onderwerpen als duivels en dood komen bij het luisteren van deze muziek als beeld naar boven.

Claudio Abbado (1933-2014) dirigeert het Gustav Mahler Jugendorchester (GMJO) in een uitvoering van Mahler's Symfonie Nr. 4 en Schönergs Pelléas und Mélisande, Op. 5. De karakters uit het gelijknamige toneelstuk krijgen in dit werk een eigen muzikaal thema. Met deze compositie voor groot orkest wilde Schönberg zijn collega's Wagner en Richard Strauss. Het werk bevat nog geen atonaliteit of serialisme, maar is eerder laat-romantisch van aard. Het GMJO werd op initiatief van Abbado opgericht in Wenen in 1986. Door de hoge artistieke kwaleit en hun internationale succes hebben al vele grote dirigenten en solisten samengewerkt met het jeugdorkest. Dit concert is opgenomen in de Musikverein te Wenen in 2006. Soliste is de Duitse sopraan Juliane Banse (1969).

De Amerikaanse dirigent Leonard Slatkin voert het Orchestre National de Lyon aan in deze concertopname uit 2014 uit het Auditorium de Lyon. Het concert begint met William Bolcoms 'Circus Ouverture', speciaal geschreven voor Slatkins 70e verjaardag dat jaar. Het concert gaat verder met een uitvoering van Ludwig van Beethovens Tripelconcerto in C majeur, Op. 56. Daarin spelen niet minder dan drie geweldige solisten: Olga Kern op de piano, Baibe Skride op de viool en Sol Gabetta op de cello. Deze compositie is het enige Beethovenconcerto met meer dan één solo-instrument. Tot besluit van het concert klinkt Maurice Ravels geliefde orkestratie van Modest Moessorgski's Schilderijen van een tentoonstelling.

De Letse dirigent Andris Nelsons leidt het Gewandhausorchester Leipzig in een uitvoering van Antonín Dvořáks Symfonie nr. 9 in e-klein, Op. 95, ‘Uit de Nieuwe Wereld’. Dvořák schreef deze beroemde symfonie in 1893, tijdens zijn drie jaar als directeur van het National Conservatory of Music in New York. Het conservatorium gaf hem als taak een nieuwe, nationale kunstmuziek voor de Verenigde Staten vorm te geven. Dvořák gebruikte elementen uit Afro-Amerikaanse en Indiaanse muziek, zoals pentatonische melodieën en gesyncopeerde ritmes, en paste deze toe in zijn symfonie. Deze uitvoering werd in 2017 opgenomen in het Gewandhaus in Leipzig, Duitsland.

Dina Ivanova (1994, Russia) performs Franz Liszt's Piano Concerto No. 1 (S124), during the final of the 11th International Franz Liszt Piano Competition, held in TivoliVredenburg, Utrecht 2017. The competition actively presents, develops and promotes piano talents from around the world. In doing so, it has become one of the prominent gateways to the international professional classical music scene for young musicians. The International Franz Liszt Piano Competition was founded in 1986 in the Netherlands and since has built a reputation as one of the world’s most prestigious piano competitions.

Het door dirigent Philippe Herreweghe opgerichte Collegium Vocale Gent heeft naam gemaakt als één van de meest prestigieuze koren ter wereld. Hun levendige muzikale aanpak streeft een authentiek klankbeeld na. Dit concert werd opgenomen op 23 december 2015 in de Église Saint-Roch te Parijs. J. S. Bach componeerde in zijn hoedanigheid als Thomascantor – in protestants Duitsland destijds het belangrijkste cantoraat – vele cantates voor de Lutherse liturgie. Deze kerstcantates nodigen uit tot reflectie op de aard van het kerstfeest. De orkestratie verwijst naar de grootsheid van de viering, terwijl het gebruik van contrapunt de feestelijke sfeer benadrukt. De blaasinstrumenten dienen als glorieuze boodschappers van de vreugde, terwijl de solisten het licht bejubelen dat die glorie ons schenkt. Dit unieke programma, waarin de vier cantates BWV 40, 62 , 63 en 91 worden uitgevoerd, biedt ons een elegante, fijnmazige interpretatie van deze werken. Onder leiding van Philippe Herreweghe vertolkt Collegium Vocale Gent beheerste interpretaties die wars zijn van overdrijvingen of vals sentiment en uitblinken in soberheid. Een glorieus concert dat de geest van Kerstmis alle eer aandoet.

Vanuit een sfeervol cisterciënzerkloosters combineert Sounds like Christmas feestelijke muziek met de frisse spontaniteit van de jazz: dit kerstprogramma presenteert de muzikale ontmoeting van sopraan Angelika Kirchschlager met jazztrompettist Tomasz Stańko. Deze solisten voeren populaire en minder bekende kerstmuziek uit, begeleid door het geweldige Freiburger Barockorchester en het a capella-ensemble Amarcord. Dit ensemble bestaat uit voormalige leden van het beroemde Thomanerchor uit Leipzig. Mede door de verschillende muzikale achtergronden van de artiesten levert dit een spannende, gevarieerde muzikale ervaring op. Het luisterrijke cisterciënzerklooster Schulpforte nabij het Duitse Naumburg is de ultieme locatie voor deze buitengewone muzikale ontmoeting. De geschiedenis van het klooster gaat terug tot 1127, toen in Schmölln een benedictijnenabdij werd opgebouwd. Betoverende beelden van besneeuwde berglandschappen en steden in kerstsfeer wisselen het concertverslag af.

Voor het Waldbühneconcert van 2016 bundelen de Georgische violiste Lisa Batiashvili en de Québecse dirigent Yannick Nézet-Séguin de krachten met de Berliner Filharmoniker. Samen presenteren ze een geheel Tsjechisch concertprogramma vanaf een legendarische en bosrijke locatie. Duitsland, Oostenrijk en Italië worden vaak als hofleveranciers genoemd als het om grote klassieke componisten gaat. Maar met Antonin Dvořák, Bedrich Smetana, Leoš Janáček en Bohuslav Martinů heeft ook Tsjechië enkele meesters afgeleverd! Dit concert opent met Smetana’s bekende Vltava uit Má Vlast. Batiashvili soleert in Dvořáks Vioolconcert en ook zijn Zesde Symfonie staat vanavond op de lessenaar.

Pianist Arisa Onoda (Japan, 1996) treedt op met het CMIM ensemble, bestaande uit drie strijkers van het Symfonieorkest van Montreal, in een uitvoering van het eerste deel, Allegro molto moderato, van Gabriel Faurés Pianokwartet nr. 1 in c-klein, Op. 15. Dit optreden vond plaats in de kamermuziekronde van het uit twee delen bestaande halve finale van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

Bariton Arvid Fagerfjäll (Zweden, 1991) en pianist Hikaru Kanki (Japan, 1993) vertolken Franz Schubert’s An mein Herz, D. 860; ‘Die Aufgeregten’ uit Arnold Schönberg’s 6 Lieder, Op. 3; ‘A poison tree’ uit Benjamin Britten’s The red cockatoo and other songs; Bart Vismans Vermeer's gold; ‘La mer est plus belle’ uit Claude Debussy’s Trois mélodies de Paul Verlaine, L. 81; Gabriel Fauré’s Prison, Op. 83, nr. 1; en ‘Die Geister am Mummelsee’ uit Hugo Wolf’s Mörike-Lieder, tijdens de halve finales van het Internationaal Vocalisten Concours 2021 – Lied Duo. Dit optreden werd opgenomen in Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch.