TV-gids

Riccardo Frizza leidt het Orkest en Koor van het Maggio Musicale Fiorentino in een uitvoering van Giuseppe Verdi's tragische opera Rigoletto (1851). In 1850 gaf het Teatro La Fenice Verdi de opdracht een nieuwe opera te componeren. Verdi stelde zijn librettist Francesco Maria Piave het omstreden toneelstuk Le Roi s'amuse van Victor Hugo voor. Dit stuk, dat in 1832 in première ging maar na één voorstelling werd verboden, liet de ondeugden van de monarchie zien. Verdi was echter vastbesloten het stuk tot opera te bewerken en sloot een compromis met de censor. De opera draait om de gebochelde Rigoletto, hofnar van de losbandige Hertog van Mantua. Rigoletto's leven wordt op zijn kop gezet wanneer zijn laatste grap een vendetta ontketent die verre van amusant is, en waardoor hij vervloekt wordt. In deze productie uit 2021 houdt de Italiaanse regisseur Davide Livermore vast aan het bekende verhaal, maar dan in een hedendaagse setting. Onder de solisten zijn Javier Camarena (Hertog van Mantua), Luca Salsi (Rigoletto), Enkeleda Kamani (Gilda), Alessio Cacciamani (Sparafucile), Caterina Piva (Maddalena) en Valentina Corò (Giovanna). Deze uitvoering werd in 2021 opgenomen in het Teatro del Maggio Musicale Fiorentino in de Italiaanse stad Florence.

Pianist en dirigent Daniel Barenboim, mogelijk de beroemdste muzikant van Argentinië, brengt de Berlijnse Waldbühne in Latijns-Amerikaanse sferen tijdens editie 1998 van het jaarlijkse openluchtconcert van de Berliner Philharmoniker aldaar. Maurice Ravels beroemde Boléro opent het concert. Dit eendelige orkestwerk werd oorspronkelijk geschreven als balletmuziek. Het werk is eenvoudig van opzet: gedurende het hele stuk wordt één ritme herhaald en uitgewerkt. Boven dit ritme klinken twee verschillende melodieën. Deze melodieën wisselen zich af, en worden telkens door verschillende instrumentgroepen opgepikt. Het tempo van het werk blijft gelijkmatig, al neemt het volume toe: aan het eind van het werk volgt een explosieve ontlading. Na de Boléro speelt het orkest Georges Bizets Carmen Suite Nr. 1. Volgend op de koele, betoverende introductie speelt de hobo een thema dat direct herkend wordt door het publiek. Het concert wordt nóg exotischer zodra gitarist John Williams het podium betreedt voor een uitvoering van Joaquín Rodrigo's beroemde Concierto de Aranjuez. Verder op het programma een rijkelijke hoeveelheid Latijns-Amerikaanse werken: Mangoré - Una limosna por el amor de dios, "El ultimo canto", Ginastera - Estancia Suite, Op. 8a: IV Malambo, Lecuona - La Comparsa, Malagueña, Salgan - Don Agustín Bardi, Piazzolla - Adiós Nonino, Decarissimo, Gardel - El día que me quieras, Rodriguez - La Cumparista, Mores - El Firulete. Het concert besluit met Paul Linke's Frau Luna en Berliner Luft.

Op zaterdag 27 augustus 2016 organiseerde OVG samen met Sinfonia Rotterdam onder leiding van Conrad van Alphen het Veerhavenconcert; een jaarlijks en toegankelijk klassiek openluchtconcert. Solisten zijn Maria Warenberg (mezzo sopraan) en Melle de Vries (cello). Op een drijvend podium tonen topmusici hun talenten aan het publiek, dat toe kan kijken vanaf de schepen op het water of vanaf de kades rondom de Veerhaven. Dit fantastische schouwspel bevat werken van Mendelssohn, Mozart, Haydn, Rossini, Beethoven en Fauré.

Marin Alsop dirigeert het Britten-Pears Orchestra in een uitvoering van Maurice Ravel’s ‘Ma mère l'Oye’ (Moeder Gans). Deze uitvoering is opgenomen in de Snape Maltings Concert Hall te Snape Bridge, Verenigd Koninkrijk in 2017. De vijfdelige orkestsuite is origineel geschreven als pianowerk voor vier handen in 1910. Ravel componeerde het werk speciaal voor de twee jonge kinderen van zijn goede vriend, de Poolse beeldhouwer Gobeski.

Toen de Oostenrijkse Keizer Leopold II in 1790 naar Frankfurt afreisde om gekroond te worden tot Keizer van het Heilige Roomse Rijk, was Mozart ook aanwezig. Hij koesterde de hoop een opdracht binnen te slepen om een inauguratiewerk te componeren of een aanstelling aan het keizerlijke hof te bemachtigen. Het resultaat was teleurstellend. Antonio Salieri kreeg de opdracht toegewezen om een opera te componeren ter ere van de inauguratie. Uiteindelijk werd Mozart gevraagd om rondom de festiviteiten een pianoconcert te componeren en uit te voeren. Ten tijde van de première werd dit werk ronduit genegeerd. Radu Lupu is de solist in Mozarts Pianoconcert Nr. 19, KV 459. De Berliner Kammerphilharmonie staat onder leiding van David Zinman. Mozart voltooide het concert aan het einde van 1784 en was zelf solist tijdens de uitvoering van het concert ter ere van de kroning van Leopold II in oktober 1790 te Frankfurt. Ook deze uitvoering van Lupu uit 1990 vond plaats in Frankfurt.

Het Nieuwe Jaar wordt ingeluid door één van de beste orkesten ter wereld: in dit Gala, opgenomen in 2004 in Berlijn, speelt de grootse Berliner Philharmoniker Carl Orff’s bekende werk ‘Carmina Burana’ onder leiding van Sir Simon Rattle. Ook op het programma: Beethovens ‘Leonore Overture Nr. 3’. ‘Carmina Burana’ is een dramatisch meesterwerk, dat één van de meest uitgevoerde twintigste eeuwse composities voor koor en orkest is. Carl Orff zei erover: ‘Alles wat ik tot nu toe geschreven heb en u helaas hebt uitgegeven, kan nu de prullenbak in. Mijn verzameld werk begint met Carmina Burana’. Simon Rattle is op muzikaal terrein een natuurkracht, en de interactie tussen zijn unieke, brede muzikale talent en de grootse uitvoeringstraditie van de Berliner Philharmoniker is één van de spannendste in het culturele leven van deze tijd.

Andrea Marcon dirigeert het La Cetra Barockorchester van Bazel en mezzo-sopraan Magdalena Kožená tijdens de 25e jubileumeditie van het Zwitserse Verbier Festival in 2018. Kožená’s muzikale kwaliteiten lijken wel oneindig te zijn. Haar stem verricht wonderen in een wijds repertoire, dat zich uitstrekt van songs van Cole Porter tot liederen van Duparc of Mahler. Toch blijft ze een zwak houden voor de barokperiode, zoals wordt geïllustreerd in dit recital vanuit de kerk in Verbier. Het programma is van opmerkelijke eenvoud: vocale werken worden afgewisselend met sprankelende instrumentale stukken. Het programma opent met Uccellini’s ‘Aria quinta sopra La Bergamasca’ en Monteverdi’s ‘Disprezzata Regina’, gevolgd door Merula’s ‘Folle è ben che si crede’ en ‘Ballo detto Polliccio’. Na Castello’s Sonate Nr. 15 en ‘Passacalio a quattro’ van Marini, wordt afgesloten met Monteverdi’s ‘Il Combattimento di Tancredi e Clorinda’ en G. F. Händels ‘Lascia ch'io pianga’.

Pianist Saeyoon Chon (Zuid-Korea, 1995) vertolkt Ludwig van Beethovens Pianosonate nr. 6 in F majeur, Op. 10 nr. 2; Choral et variations uit Henri Dutilleux's Pianosonate; en Franz Liszts Rhapsodie espagnole, S. 254 tijdens de eerste ronde van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

This episode presents the Brandenburg Concertos by Johann Sebastian Bach (1685-1750). Musical excerpts played by the Freiburger Barockorchester conducted by Gottfried von der Goltz. Bach's six Brandenburg Concertos rank among the undisputed favorites of all baroque fans. They have become a firm fixture in music education and an integral part of our international musical heritage. So what's their secret? The internationally acclaimed pianist and Bach expert Robert Levin provides an answer.

Kamermuziekensemble The Philharmonics bracht vanuit het Weense Café Sperl een ode aan de muziek die Wenen heeft voortgebracht in een concert op 9 maart 2011. Het ensemble, dat bestaat uit leden van de Wiener en de Berliner Philharmoniker, speelt arrangementen van vijf populaire walsen van Johann Straus jr. Natuurlijk ontbreken daarbij Kaiser-Walzer, Op. 437, en Schatz-Walzer, Op. 418 uit de operette Der Zigeunerbaron niet. De arrangementen werden rond 1920 geschreven door niemand minder dan Arnold Schönberg, Alban Berg en Anton Webern, die hiermee fondsen wierven voor hun Verein für musikalische Privataufführungen. Het concert en de veiling van de bladmuziek waren een groot succes, maar de Verein moest al in december 1921 de deuren sluiten wegens hyperinflatie. Naast deze walsen van Strauss, spelen The Philharmonics werken van Fritz Kreisler, Leopold Godowsky, en Tibor Kováč, die de eerste violist van The Philharmonics is. Het programma komt tot besluit met Godowsky’s eerbetoon aan de stad: Alt Wien.

Dirigent Herbert Blomstedt en het Gewandhausorchester nemen ons mee op een muzikale reis naar de Tsjechische Republiek in dit concert uit 2020 vanuit het Gewandhaus in Leipzig. Het concert begint met de Symfonie in D-groot, Op. 23 uit 1821 van de Boheemse componist Jan Václav Hugo Voríšek. Al werd dit werk – Voríšek’s enige symfonie – nooit uitgevoerd tijdens het leven van de componist, het behoort tegenwoordig tot één van zijn vaakst gespeelde werken. Ook op het programma staat Wolfgang Amadeus Mozarts Symfonie nr. 38 in D-groot, K. 504. Dit werk, dat in première ging toen Mozart in 1787 in Praag verbleef, wordt wel de ‘Praagse’ symfonie genoemd.

De Italiaanse componist Claudio Monteverdi (1567-1643) componeerde in een halve eeuw negen boeken met madrigalen, waarmee hij bijdroeg aan de transformatie van het genre. De polyfone, a capella madrigalen van de late renaissance maakten plaats voor de 'concertato' madrigalen van de vroege barok, waarbij de focus verschoof naar het vermogen van muziek om emoties uit een tekst tot uitdrukking te brengen. In 2011 begonnen de Britse tenor Paul Agnew en het gerenommeerde barokensemble Les Arts Florissants met opnames van Monteverdi’s eerste acht boeken met madrigalen. In deze uitzending gaat Agnew Les Arts Florissants voor in de madrigalen van Boek III. Boek III verscheen in 1592 en bestaat uit twintig vijfstemmige madrigalen. Deze uitvoering werd opgenomen in de Cité de la musique in Parijs, Frankrijk, in 2011.

Het toonaangevende Franse strijkkwartet Quatuor Ébène wijdde een opmerkelijk en ambitieus project aan de 250ste geboortedag van Ludwig van Beethoven (1770-1827): het viertal nam álle werken voor strijkkwartet van de grote componist op. Vijf jaar lang dompelden violisten Pierre Colombet en Gabriel Le Magadure, altvioliste Marie Chilemme, en cellist Raphaël Merlin zich onder in die 650 pagina’s bladmuziek, waar Beethoven drie decennia lang zijn creativiteit in uitte. Hun inspanningen culmineerden in de herfst van 2020 in de integrale uitvoering van deze werken tijdens zes indrukwekkende concerten in de Philharmonie de Paris. In deze uitzending speelt Quatuor Ébène Beethovens Strijkkwartet nr. 2 in G majeur, Op. 18, nr. 2. Dit concert werd opgenomen in de Philharmonie de Paris op 16 december 2020.

Het West-Eastern Divan Orchestra is misschien wel een van de bijzonderste orkesten ooit. Opgericht door de Israëlische dirigent Daniel Barenboim en de Palestijnse auteur Edward Said, bestaat dit orkest uit jonge musici uit zowel Israël als de omliggende Arabische landen. Muziek maken op het hoogste niveau is dan ook niet het enige doel: onderling begrip is minstens zo belangrijk. Kyril Zlotnikov en Nabil Shehata zijn de solisten. Het prachtige Alhambra is tijdens dit concert hun podium en op het programma staan Beethovens Leonore Overture Nr. 3, Bottesini's Fantasie op een thema van Rossini, Brahms' Eerste Symfonie en het 'Vorspiel' en 'Liebestod' uit Wagner's Tristan und Isolde.

In mei 2019 presenteerde Andris Nelsons, als nieuwe chefdirigent van het Gewandhausorchester Leipzig, een concertprogramma rondom Pjotr Iljitsj Tsjaikovski’s Symfonie nr. 5 en Dmitri Sjostakovitsj' Vioolconcert nr. 1 met de buitengewonde violist Baiba Skride. Tsjaikovski vond zijn werk maar een mislukking, en meende dat zijn creativiteit was uitgeput. Geplaagd door twijfel aan zijn eigen kunnen heeft hij nooit veel vertrouwen ontwikkeld in zijn grote creatieve kracht. Na Tsjaikovski's werk betreedt Baiba Skride het podium met Igor Stravinsky's Elegie voor soloviool, alvorens ze soleert in Sjostakovitsj' Vioolconcert. In Sjostakovitsj' compositie gunt de viool zich geen moment de tijd om te ademen: zonder pauze vertelt het instrument een duister verhaal, dat uitmondt in een vicieuze cirkel van ostinato baslijnen, totdat het instrument tenslotte uitbarst in een prachtig lied.

Het Mexico City Ballet (MXCB) is een modern balletgezelschap, bestaande uit ervaren, internationale dansers die zijn gevestigd in Mexico-Stad. In deze gala-uitvoering, opgenomen in het Teatro de la Ciudad in Mexico-Stad, presenteert MXCB ‘E pur, si muove’ van choreograaf Jaime Camarena, gevolgd door ‘Prisma’ van choreograaf Yazmín Barragán. De muziek bij ‘Prisma’, voor solo piano, wordt live uitgevoerd door de componist: pianist José Víctor Gabilondo Peón, tevens muzikaal leider van MXCB.