TV-gids

Pierre Boulez (1925-2016) geldt als één van de belangrijkste figuren van de hedendaagse muziek. In dit optreden van het Gustav Mahler Jeugdorkest illustreert Boulez zijn meesterlijke begrip van de twintigste-eeuwse muziek. Hij volgt de revolutionaire harmonische ontwikkeling van het muzikale modernisme in drie modern-klassieke sleutelwerken: Richard Wagners Prelude Tristan und Isolde (1859), Arnold Schönbergs Pelléas en Mélisande (1903) en Alban Bergs Vioolconcert (1935). Het Gustav Mahler Jeugdorkest werd in 1986 opgericht op initiatief van dirigent Claudio Abbado (1933-2014). Het bestaat uit musici tot 26 jaar uit heel Europa. De solist in Bergs Vioolconcert is Akiko Suwanai, de jongste winnaar (1990) uit de geschiedenis van de Internationale Tsjaikovskiwedstrijd te Moskou.

Sir Simon Rattle dirigeert de Berliner Filharmoniker tijdens het jaarlijkse Europakonzert, dat in 2008 werd gehouden in de legendarische hal van het ‘P. I. Tsjaikovski’ Conservatorium te Moskou. De eerste editie van het Europakonzert werd gehouden in 1991 en sindsdien wordt de oprichting van het orkest (op 1 mei 1882) jaarlijks gevierd met een concert in een andere Europese cultuurstad. Deze avond opent het orkest met een meesterlijke interpretatie van Igor Stravinsky’s Symphony in Three Movements (1945). Vervolgens schittert Vadim Repin, een van de meest fascinerende violisten vanzijn generatie, als solist in Bruchs Vioolconcert Nr. 1, Op. 26. De Berliner Filharmoniker sluit af met Beethovens Symfonie Nr. 7, waarvan het Allegretto al direct na de première geliefd werd bij het concertpubliek.

Vanuit een sfeervol cisterciënzerkloosters combineert Sounds like Christmas feestelijke muziek met de frisse spontaniteit van de jazz: dit kerstprogramma presenteert de muzikale ontmoeting van sopraan Angelika Kirchschlager met jazztrompettist Tomasz Stańko. Deze solisten voeren populaire en minder bekende kerstmuziek uit, begeleid door het geweldige Freiburger Barockorchester en het a capella-ensemble Amarcord. Dit ensemble bestaat uit voormalige leden van het beroemde Thomanerchor uit Leipzig. Mede door de verschillende muzikale achtergronden van de artiesten levert dit een spannende, gevarieerde muzikale ervaring op. Het luisterrijke cisterciënzerklooster Schulpforte nabij het Duitse Naumburg is de ultieme locatie voor deze buitengewone muzikale ontmoeting. De geschiedenis van het klooster gaat terug tot 1127, toen in Schmölln een benedictijnenabdij werd opgebouwd. Betoverende beelden van besneeuwde berglandschappen en steden in kerstsfeer wisselen het concertverslag af.

Ter herdenking van het einde van de Eerste Wereldoorlog boden Frankrijk en de Tsjechische Republiek de Paus een concert aan in de Pauselijke Aartsbasiliek van Sint-Jan van Lateranen te Rome op 25 oktober 2018. De Tsjechische musicoloog Václav Luks leidt het koor en orkest van zijn eigen ensemble Collegium 1704 in gewijde vocale werken van verscheidene 17e-eeuwse barokcomponisten. Op het programma staan Jean-Baptiste Lully's (1632-1687) Te Deum, gevolgd door Heinrich Ignaz Franz von Biber's (1644-1704) Missa Salisburgensis. Bij leven was de muziek van Von Biber, één van de belangrijkste componisten voor soloviool, door heel Europa bekend en een welkome bron van imitatie. Hij beperkte zichzelf niet tot de viool en was ook vooraanstaand componist van gewijde vocale werken, waarvan deze Missa Salisburgensis een prachtig voorbeeld is.

In 2006 gingen Gidon Kremer en Martha Argerich op tournee, waarbij ze een programma bestaande uit solo’s en duetten van Bartók en Schumann uitvoerden. De documentaire Memory of a Concert legt het laatste concert van hun tournee vast, opgenomen in de Berliner Philharmonie. Het concert bevat een zeldzame solo-uitvoering van Martha Argerich, afgerond met een persoonlijk en aangrijpend commentaar van Gidon Kremer. Op het programma staan Schumanns Vioolsonate nr. 1, Op. 10, Vioolsonate nr. 2, Op. 12, Kinderszenen, Op. 15; Bartóks Vioolsonate nr. 1 Sz 75 en Vioolsonate nr. 2 Sz 76.

Pianist Derek Wang (Verenigde Staten, 1998) treedt op met het CMIM ensemble, bestaande uit drie strijkers van het Symfonieorkest van Montreal, in een uitvoering van het eerste deel, Allegro, van Johannes Brahms’ Pianokwartet nr. 1. in g-klein, Op. 25. Dit optreden vond plaats in de kamermuziekronde van het uit twee delen bestaande halve finale van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

Fabio Luisi dirigeert het Deens National Symfonieorkest in een uitvoering van Mahlers Symfonie Nr. 8. Het werk is een van de grootschaligste werken in het klassieke repertoire en draagt daarom de bijnaam 'Symphonie der Tausend', alhoewel er geen duizend musici nodig zijn om het werk uit te voeren. De symfonie is gecomponeerd tijdens Mahlers verblijf in zijn zomerhuis te Maiernigg, gelegen in het zuiden van Oostenrijk, in de zomer van 1906. Het is het Mahlers laatste werk dat gedurende zijn leven in première ging. Solisten in deze uitvoering zijn Ricarda Merbeth (sopraan), Henriette Bonde-Hansen (sopraan), Sofia Fomini (sopraan), Marianne Beate Kielland (alt) Olesya Petrova (alt), Stefan Vinke (tenor), Russel Braun (bariton) en Günther Groissböck (bas). Ze worden bijgestaan door het Nationaal Deens Concertkoort, het MDR Leipzig Radiokoor en het Koninklijke Kapelkoor van Kopenhagen. Opgenomen in het DR Koncerthuset te Kopenhagen, Denemarken, in 2017.

Op 9 april 2020, toen de Covid-19-pandemie het concertcircuit tot stilstand dwong, waren dwarsfluitist Ana de la Vega en hoboïst Ramón Ortega Quero op concerttournee. Hun concert in Palais Lichtenau in de Duitse stad Potsdam ging door zoals gepland – maar dan zonder publiek. Deze intieme opname is het resultaat. Op het programma staan Joseph Haydns “Londense” Trio nr. 1 C Hb. IV/1, Clara Schumanns Drei Romanzen, Op. 22, Antonín Dvořáks Silent Woods, J. S Bachs Triosonate in c uit “Musikalischen Opfer” BWV 1079, en Robert Schumanns Drei Romanzen, Op. 94. Tot besluit van het optreden klinkt Ignaz Moscheles' Concertante in F.

Van 28 augustus tot 6 september 2015 stond Festival Oude Muziek Utrecht volledig in het teken van 'England, my England'. Ter voorbereiding op al dit moois neemt presentator Lex Bohlmeijer de kijker mee op een intrigerende reis door het Engeland van de Middeleeuwen, de Renaissance en Barok, en licht hij toe welke oude banden de stad Utrecht met Engeland heeft. In het eerste deel van deze tweedelige documentaire bezichtigt hij belangrijke kerken in de historische binnenstad van Utrecht. Bovendien steekt Bohlmeijer het Kanaal over voor een bezoek aan de grote inspiratiebron voor deze festivaleditie: het Engelse landgoed Boughton House, waar hij wordt ontvangen door niemand minder dan de Hertog van Buccleuch.

Pianist Francesco Attesti (*1975) behoort tot de beste vertolkers van het Romantische repertoire. Hij gaf zijn eerste concert al op 11-jarige leeftijd, en op zijn 23e haalde hij de hoogst toegekende cijfers aan het Conservatorio Luigi Cherubini in Florence. In deze uitzending ziet u een opname uit 2016 van zijn concerttournee ‘Deeply Mozart’, waarin Attesti W. A. Mozarts pianoconcerten KV 449 en KV 488 uitvoert, samen met het Italiaanse OIDA Orchestra onder leiding van dirigent Paolo Belloli.

Pianist Jaeden Izik-Dzurko (Canada, 1999) treedt op met het CMIM ensemble, bestaande uit drie strijkers van het Symfonieorkest van Montreal, in een uitvoering van het eerste deel, Sostenuto assai – Allegro ma non troppo, van Robert Schumanns Pianokwartet in Es-groot, Op. 47. Dit optreden vond plaats in de kamermuziekronde van het uit twee delen bestaande halve finale van de piano-editie van het Concours musical international de Montréal 2024 (CMIM). Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall van het Montreal Museum of Fine Arts.

Dit concert bevat een unieke muziekselectie uit filmklassiekers, van Sergio Leones iconische spaghettiwesters to de moderne maffiafilms van Francis Ford Coppola en cultfilms van Quentin Tarantino. Het Deens National Symfonieorkest en koor staan onder leiding van Sarah Hicks in de eerste concertuitvoering van originele soundtracks van componisten als Ennio Morricone, Nino Rota, Sonny Bono en Bernhard Herrmann. Solisten zijn Tuva Semmingsen (mezzosopraan), Christine Nonbo Andersen (sopraan), Hans Ulrik (saxofoon) en Mads Kjølby (gitaar). Opgenomen in het Koncerthuset te Kopenhagen in 2018.

Wist u dat een mislukte sollicitatie tot een muzikaal succes kan leiden? J. S. Bach was in 1721 in dienst bij Prins Leopold van Anhalt-Köthen, maar hij wilde liever werken voor Christian Ludwig, Markgraaf van Brandenburg. Dus droeg Bach zijn zes nieuwe Concerten op aan deze Markgraaf van Brandenburg, in de hoop dat hij aan diens hof kon komen werken. Helaas: de Markgraaf bedankte de componist niet eens, laat staan dat hij hem in dienst nam. Aan Bachs muziek lag het niet. Bach schreef het derde Concert voor drie violen, drie altviolen, drie cello’s en een basso continuo begeleiding.

Hartmut Haenchen dirigeert de philharmonie zuidnederland in een uitvoering van Bruckners Symfonie Nr. 7. Bruckner zat goed in zijn vel toen hij de grootse Zevende Symfonie schreef. Dat is aan alles te horen. Van de hartveroverende opening tot het intense Adagio. Nog altijd is de Zevende één van Bruckners populairste composities. Een buitenkans dus om de visie van gastdirigent Hartmut Haenchen op dit succeswerk te kunnen beluisteren. Hij werd door het toonaangevende Duitse muziektijdschrift Opernwelt uitgeroepen tot ‘dirigent van het jaar’. Opgenomen in het Muziekgebouw te Eindhoven in 2019.

Het Teatro Colón was op 19 augustus 2000 tot aan de nok toe gevuld. Al deze mensen kwamen speciaal om één persoon te horen spelen: Daniel Barenboim. Nu is hij vooral bekend als dirigent, maar meer dan 50 jaar geleden begon Barenboim zijn carrière als wonderkind, toen hij op zevenjarige leeftijd zijn eerste pianorecital gaf. Met dit concert vierde hij zijn leven op het podium. Het publiek liet dit muzikaal wonder pas na 3 uur en 13 toegiften gaan en er kan dan ook met recht gesproken worden van een bijzondere avond. Op het programma staan onder andere Beethovens Sonate Nr. 23 ‘Apassionata’, de wals in e klein van Chopin en Mozarts Sonate in C groot.

Het Berliner Philharmoniker onder leiding van Claudio Abbado en solist Daniel Barenboim verzorgen het Europakonzert van 1994 in het Duitse Meiningen. Op het programma staan Beethovens Pianoconcert Nr. 5 en de Tweede Symfonie van Brahms. Het pianoconcert is de laatste van de vijf concerten die Beethoven componeerde en staat ook wel bekend als het ‘Keizersconcert’. Het werk is gecomponeerd tussen 1809 en 1811. Brahms’ Tweede Symfonie dateert van 1877 en wordt vaak vergeleken met de Zesde Symfonie van Beethoven, vanwege het vrolijke, opgewekte en pastorale karakter.

Het muzikale collectief Les Dissonances werd in 2004 opgericht door violist David Grimal. Het ensemble werkt zonder dirigent en is samengesteld uit musici uit de best aangeschreven Europese orkesten, internationale solisten, en jong talent. In dit programma speelt Les Dissonances Pjotr Iljitsj Tsjaikovski’s Symfonie nr. 4 in f-klein, Op. 36. De componist schreef deze symfonie in de periode 1877-1878 en droeg het werk op aan Nadezhda von Meck – een bijzonder rijke weduwe die bovendien een groot bewonderaar was van Tsjaikovski’s muziek. De componist beschreef haar als ‘mijn beste vriend’. Tsjaikovski legde in zijn brieven uit dat deze symfonie een karakterschets van het lot is. Het werk begint met een krachtig motief, gespeeld door de hoorns en fagotten, dat voor het lot staat. Het tweede deel drukt melancholie uit, waar het derde staat voor ‘de kortdurende indrukken die de verbeelding oproept zodra men wat wijn heeft gedronken’. Hoewel het ‘lotsmotief’ aan het einde van de finale terugkeert, behoudt dit deel een feestelijk karakter. Deze uitvoering werd in 2016 opgenomen in de La Cité de la musique in Parijs.

Jenny Chen (1994, Taiwan) voert het Duo 'sur des thèmes polonais' (S127) uit tijdens de halve finale II (kamermuziek) van het 11e Internationaal Franz Liszt Pianoconcours dat in 2017 plaatsvond in TivoliVredenburg te Utrecht. Het concours bevordert zowel de muzikale ontwikkeling alsook de concertervaring van pianotalenten afkomstig uit alle uithoeken van de wereld. Hierdoor vormt het concours een belangrijke opstap tot de internationale klassieke concertwereld voor jong talent dat een professionele carrière als musicus ambieert. Het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours werd voor het eerst georganiseerd in 1986 en behoort inmiddels tot een van de meest prestigieuze pianoconcoursen ter wereld.

De Mexicaanse dirigent Carlos Miguel Prieto leidt het Orquesta Sinfónica de Minería in een uitvoering van Camille Saint-Saëns' muzikale suite Het Carnaval der Dieren (Le carnaval des animaux, 1886). Deze suite bestaat uit 14 delen, die elk een ander dier uitbeelden. Het werk werd in 1922 postuum gepubliceerd, omdat Saint-Saëns vreesde dat deze dierenminiaturen vol kwinkslagen zijn reputatie als serieus componist zouden schaden. ‘De Zwaan’, voor cello en twee piano's, is het enige deel waarvan Saint-Saëns publicatie tijdens zijn leven toestond. Een prachtige, vloeiende cellomelodie en zachte pianobegeleiding kenmerken dit iconische deel, waarin het beeld wordt oproepen van een zwaan die gracieus over het water glijdt. Prieto leidt elk deel in. Deze uitvoering werd in 2021 opgenomen in het Auditorio Nacional in Mexico-Stad.

Toen bekend werd dat Rolando Villazón niet alleen de titelrol zou zingen, maar ook de hele opera zou regisseren, vlogen de kaartjes over de toonbank voor de Pinksteruitvoeringen in Baden-Baden. Na zijn debuut als regisseur in 2011 (Werther, Lyon) was de Mexicaanse tenor klaar voor de volgende stap: hij bracht Gaetano Donizetti’s L’elisir d’amore op de planken met in de rol van Nemorino niemand minder dan... Rolando Villazón! In deze uitzending, een verhaal-in-een-verhaal, zien we hem repeteren met zangers, acteurs en de jonge dirigent Pablo Heras-Casado. Zodoende wordt u deelgenoot van het creatieve proces achter de zeer persoonlijke productie van deze komische tweeakter, die in april en mei 2012 werd uitgevoerd in het Festspielhaus van Baden-Baden.

J. S. Bachs zes Brandenburgse Concerten behoren tot zijn bekendste werken. Hij schreef ze tussen 1711 en 1720 en droeg ze in 1721 op aan Christiaan Lodewijk, markgraaf van Brandenburg. Om te vieren dat deze geliefde werken 300 jaar bestaan, maakte de Tsjechische klavecinist en dirigent Václav Luks met zijn vermaarde barokensemble Collegium 1704 in 2021 opnames van alle zes Brandenburgse concerten, op historische instrumenten. De Brandenburgse Concerten volgen de structuur van het Italiaanse concerto grosso, waarin een groep solo-instrumenten op de voorgrond treedt ten opzichte van het grote ensemble. In de Brandenburgse Concerten nemen de solisten afwisselende, virtuoze solo’s voor hun rekening. Bij deze uitvoering in de prachtige Spiegelzaal van het Duitse slot Köthen spelen Luks en Collegium 1704 Bachs Brandenburgse Concert nr. 6 in Bes-groot, BWV 1051. In tegenstelling tot de andere vijf concerten spelen er geen violen mee: die ruimte wordt opgevuld door de lagere strijkinstrumenten en het klavecimbel.

Ter gelegenheid van haar 80e verjaardag dook de Argentijnse pianiste Martha Argerich in het kamermuziekrepertoire in dit prachtige concert, opgenomen in het Franse Château de Chantilly. De 'Grande Dame' van de piano wordt vergezeld door gerenommeerde artiesten, onder wie pianisten Jevgeni Kissin, Iddo Bar-Shaï en Arielle Beck; violisten Gidon Kremer, Maksim Vengerov, en Tedi Papavrami; cellist Mischa Maisky, flugelhoornspeler Sergei Nakariakov, en door haar dochter en kleinzoon: Lyda Chen-Argerich (piano en altviool) en David Chen-Argerich (piano). Op het programma staan Alfred Schnittkes Congratulatory rondo voor piano en viool; Prelude nr. 5, 21, en 24 uit Mieczysław Weinbergs 24 Preludes, Op. 100 (gearrangeerd voor solo viool door G. Kremer); 'Wals' en 'Slava' uit Sergej Rachmaninovs 6 Morceaux, Op. 11, en Romance voor zes handen; Fritz Kreislers Liebesleid; Robert Schumanns Fantasiestücke Op. 73, en Pianokwintet in Es majeur, Op. 44; en 'Laideronnette, impératrice des Pagodes' uit Maurice Ravels Ma mère l'Oye. Dit optreden werd opgenomen op 12 juni 2021.