Herdenking Arnold Schoenberg
Woensdag 13 juli
Op woensdag 13 juli is het 71 jaar geleden dat de Oostenrijks-Amerikaanse componist Arnold Schoenberg (1874-1951) overleed. Om deze legendarische componist te eren, presenteert Stingray Classica vier gedenkwaardige uitzendingen. Allereerst dirigeert Claudio Abbado om 21:25 het Gustav Mahler Jeugdorkest in Schönbergs symfonische gedicht Pelleas und Melisande, Op. 5. Schoenberg schreef dit werk in 1902-1903 binnen de tonale conventies van de laatromantische stijl. Volgend op dit concert dirigeert Fabio Luisi het Deens Nationaal Symfonieorkest in een uitvoering van Schönbergs Verklärte Nacht, Op. 4 (“Transfigured Night”). Net als Pelleas und Melisande behoort Verklärte Nacht, Op. 4 tot het vroege werk van de componist, waarin hij nog vasthoudt aan de tonaliteit. Tot Schoenbergs late werk behoort de virtuoze Phantasie voor viool met pianobegeleiding, Op. 47 in 2019 gespeeld door de Oostenrijkse violist Johanna Pichlmair tijdens de halve finales van het Concours musical international de Montréal (CMIM). Tot besluit van de avond klinkt Luigi Nono’s ‘Intolleranza 1960’, een opera in één akte die hij opdroeg aan zijn schoonvader: Schoenberg. Nono streefde een nieuwe vorm van muziektheater na, waarbij hij nieuwe compositietechnieken, elektronische muziek en van tevoren opgenomen geluidsbanden inzette. Deze productie is van de hand van orkest en koor van Teatro La Fenice onder leiding van Lothar Zagrosek.
Schönberg - Pelleas und Melisande, Op. 5
Woensdag 13 juli | 21:25
Claudio Abbado leidt het Gustav Mahler Jeugdorkest in een uitvoering van Arnold Schönberg's symfonische gedicht 'Pelleas und Melisande', Op. 5. Schönberg schreef dit werk in de periode 1902-1903 en werd daarbij aangemoedigd door Richard Strauss. Het werk is geïnspireerd op een toneelstuk van de Belgische schrijver Maurice Maeterlinck over een gedoemde liefde. Pelleas und Melisande staat in de toonsoort d-klein en behoort tot Schönberg's vroege tonale werken, die hij schreef in een laatromantische stijl. Het werk vraagt om een groot orkest en bestaat uit één deel dat ongeveer 38 minuten duurt. Deze opname werd in 2006 gemaakt in de Weense Musikverein in Oostenrijk.
Schönberg - Verklärte Nacht, Op. 4
Woensdag 13 juli | 22:05
Fabio Luisi dirigeert het Deens Nationaal Symfonieorkest in een uitvoering van Arnold Schönberg’s toondicht 'Verklärte Nacht', Op. 4 (“Verlichte Nacht”). De componist schreef dit werk in 1899 eerst voor strijksextet, maar in 1917 arrangeerde hij het werk eigenhandig voor strijkorkest. Verklärte Nacht stamt uit het begin van Schönberg's carrière, toen hij manieren zocht om de Duitse romantische stijlen van Johannes Brahms en Richard Wagner voort te zetten. Het werk is gebaseerd op Richard Dehmels gedicht van dezelfde naam, waarin een vrouw en haar minnaar op een maanverlichte avond door het bos lopen. De vrouw biecht op dat zij zwanger is van een andere man die zij nooit heeft liefgehad. Deze uitvoering werd in 2017 opgenomen in het DR Koncerthuset in de Deense hoofdstad Kopenhagen.
Schönberg - Fantasie voor viool en piano, Op. 47
Woensdag 13 juli | 22:40
Violiste Johanna Pichlmair (Oostenrijk, 1990) speelt Arnold Schoenberg's technisch veeleisende Fantasie voor viool met pianobegeleiding, Opus 47 tijdens de halve finales van de viooleditie 2019 van het Concours musical international de Montréal (CMIM). Schoenberg schreef dit werk in 1949. Het werd zijn laatste instrumentale werk. Deze uitvoering werd opgenomen in de Bourgie Hall in het Montreal Museum of Fine Arts.
Nono - Intolleranza 1960
Woensdag 13 juli | 22:45
'Intolleranza 1960' (1961) is een opera in één akte en twee delen van de Italiaanse componist Luigi Nono (1924-1990), opgedragen aan zijn schoonvader, de vernieuwende componist Arnold Schoenberg. Met Intolleranza 1960 – zijn eerste theaterwerk – streefde Nono een nieuwe vorm van muziektheater na, waarbij hij nieuwe compositorische technieken, elektronische muziek en van tevoren opgenomen geluidsbanden gebruikte. Hij beschreef het resultaat dan ook niet als een opera maar als een “azione scenica”, een 'podiumhandeling'. Nono schreef zelf het Italiaanse libretto naar een idee van Angelo Maria Ripellino. Het werk vertelt het verhaal van een migrant die terugkeert naar zijn vaderland. Tijdens zijn reis raakt hij verstrikt in een politiek protest, wordt gearresteerd, gemarteld en opgesloten in een concentratiekamp. Zijn verlangen naar huis wordt een verlangen naar vrijheid. Lothar Zagrosek leidt het orkest en koor van Teatro la Fenice, met onder de solisten Stefan Vinke (migrant), Cornelia Horak (zijn reisgenoot), Julie Mellor (een vrouw), Alessandro Paliaga (een Algerijn), en Michael Leibundgut (een slachtoffer van marteling). Deze opname werd op 28 januari 2011 gemaakt in Teatro la Fenice in Venetië, Italië.