Mahler Festival 2025

Bernard Haitink dirigeert de Berliner Philharmoniker in een uitvoering van Gustav Mahlers Symfonie Nr. 1. Deze uitvoering vond plaats in de Berliner Philharmonie in 1992 en werd geregisseerd door Barry Gavin. Mahler liet zich inspireren door Jean Pauls roman 'Titan' bij het schrijven van zijn Symfonie Nr. 1. In dit verhaal weet een artistiek begaafde man zijn plek in de samenleving niet te vinden. Uit wanhoop besluit zich van het leven te ontnemen. De symfonie kwam niet eenvoudig tot stand. Mahler componeerde het tussen 1887 en 1888, toen hij werkzaam was als tweede dirigent van de Opera Leipzig. De eerste versie van het werk was een tweedelig symfonisch gedicht. Deze originele versie werd voor het eerst uitgevoerd in 1898 in Budapest, maar werd niet goed ontvangen. Mahler besloot het werk flink te herzien, wat resulteerde in deze prachtige symfonie. Deze Symfonie Nr. 1 is een grootse prestatie van de jonge componist.

Maestro Myung-Whun Chung leidt het orkest en koor van het Maggio Musicale Fiorentino, uitgebreid met twee vocale solisten, in deze indrukwekkende uitvoering van Gustav Mahlers Symfonie nr. 2 in c mineur, 'Auferstehung'. Sopraan Christiane Karg en alt Claudia Huckle zijn de solisten. Deze vijfdelige symfonie werd geschreven tussen 1888 en 1894 voor groot orkest, koor, en sopraan- en alt-solist. Mahler verkent door de hele symfonie de thema's leven, dood en wederopstanding. Het eerste deel doet denken aan een begrafenismars, terwijl het tweede, een sierlijke Ländler, een scherp contrast vormt met het sombere karakter van het eerste. Het derde deel is een Scherzo, gebaseerd op Mahlers toonzetting van 'Des Antonius von Padua Fischpredigt' uit de cyclus Des Knaben Wunderhorn. De componist gebruikte ook een ander Wunderhorn-gedicht, 'Urlicht' (Oerlicht), voor het vierde deel, waarin zowel tekst als muziek door de alt worden gezongen. Het koor maakt zijn entree in het tweede deel van het vijfde en laatste deel in het 'Auferstehung'-koor. Deze uitvoering werd in 2021 opgenomen in het Teatro del Maggio Musicale Fiorentino in Florence, Italië.

Bernhard Haitink dirigeert de Berliner Philharmoniker in een uitvoering van Gustav Mahlers Symfonie Nr. 4. Solist is sopraan Sylvia McNair. Deze uitvoering vond plaats in het Schauspielhaus te Berlijn in 1992. Mahler componeerde zijn Vierde Symfonie in 1899 en 1900 en het werk ging het daaropvolgende jaar in première te München. De symfonie bevat het lied “Das himmlische Leben”, welke Mahler al componeerde in 1892. Het lied beschrijft de visie van de hemel door de ogen van een kind en wordt gezongen door een sopraan in het vierde deel van het werk. De melodie dient zich al enkele keren eerder aan in de eerste delen van de symfonie.

Kijk naar ‘Discovering Masterpieces’: uw gids in woord en beeld bij de grote meesterwerken van de klassieke muziek! De reeks bestaat uit 20 documentaires van een half uur elk, waarin 20 klassieke meesterwerken centraal staan: gerenommeerde experts, beroemde solisten en wereldberoemde dirigenten nemen u mee op een reis door de geschiedenis, terug naar de tijd waarin het meesterwerk gecomponeerd werd. In deze aflevering Gustav Mahlers ‘Symfonie Nr. 5’. Het muzikale canvas en het emotionele bereik van dit werk zijn enorm. Herbert von Karajan zei ooit dat je, als je Mahlers Vijfde beluistert, “je vergeet dat de tijd is verstreken. Een goede uitvoering van de Vijfde is een ervaring die je leven verandert.” De Engelse musicus Jeremy Barham licht het werk toe aan de piano en bespreekt de geheimen van de compositie.

Het Luzern Festivalorkest speelt onder leiding van Claudio Abbado Gustav Mahlers Symfonie Nr. 5. Deze uitvoering is opgenomen tijdens het Lucerne Festival van 2004, een jaar na de oprichting van het festivalorkest. Solisten zijn Kolja Blacher, Natalia Gutman, Reinhold Friedrich en Sabine Meyer. De New York Times schreef lovende woorden over dit concert: "A conductor is back, an orchestra reborn".

Op 14 november 1987 maakte een veelbelovende dirigent zijn opwachting voor zijn debuut met de Berliner Philharmoniker in een uitvoering van Mahlers Symfonie Nr. 6: Simon Rattle. In 2018 stond het werk opnieuw op de lessenaar wanneer Sir Simon Rattle afzwaait als chef-dirigent van het orkest. Mahlers Zesde Symfonie draagt de bijnaam 'Tragische', alhoewel het gecomponeerd is tijdens een ogenschijnlijk prettige periode Mahlers leven; hij trouwde in 1902 met zijn vrouw Alma en ook werd zijn tweede dochter geboren. Dit contrasteert met het tragische en bijna nihilistische afsluitende deel van de symfonie.

Maestro Claudio Abbado dirigeert het Festivalorkest van Luzern in een uitvoering van Gustav Mahlers Symfonie nr. 7. Deze uitvoering was onderdeel van het Lucerne Festival van 2005, opgenomen in het Cultuur- en Congrescentrum (KKL) in het Zwitserse Luzern. Tijdens de jaren tussen het voltooien (1906) en eerste uitvoering (1908) van de Zevende Symfonie onderging het leven van de toen al beroemde dirigent en componist Gustav Mahler tamelijk dramatische wendingen. Hij nam ontslag bij de Weense Staatsopera, zijn eerste dochter overleed en er werd een hartafwijking bij de componist geconstateerd. Vanwege het ‘duistere’ karakter van enkele delen (het tweede en vierde deel hebben de titel ‘Nachtmusik’ en het derde deel heeft als naam ‘Schattenhaft’ - schaduwachtig), wordt de symfonie ook wel ‘Lied der Nacht’ genoemd, een titel waar de componist zelf het overigens niet mee eens was. Deze Zevende Symfonie is Mahlers meest abstracte werk, misschien werd het werk daarom wel slecht ontvangen door zowel de musici als het publiek ten tijde van de première. Ook nu nog wordt deze Zevende niet vaak op het programma gezet geprogrammeerd door orkesten en lijkt het een van zijn minst populaire werken. Niet terecht want de Zevende kent een unieke opbouw van donker naar licht van duister naar de juichende finale. Van Mahlers latere oeuvre is de Zevende zeker niet minder toegankelijk dan de veel gespeelde Negende Symfonie. Van de huidige generatie grote dirigenten slaat niemand deze symfonie meer over.

Fabio Luisi dirigeert het Deens National Symfonieorkest in een uitvoering van Mahlers Symfonie Nr. 8. Het werk is een van de grootschaligste werken in het klassieke repertoire en draagt daarom de bijnaam 'Symphonie der Tausend', alhoewel er geen duizend musici nodig zijn om het werk uit te voeren. De symfonie is gecomponeerd tijdens Mahlers verblijf in zijn zomerhuis te Maiernigg, gelegen in het zuiden van Oostenrijk, in de zomer van 1906. Het is het Mahlers laatste werk dat gedurende zijn leven in première ging. Solisten in deze uitvoering zijn Ricarda Merbeth (sopraan), Henriette Bonde-Hansen (sopraan), Sofia Fomini (sopraan), Marianne Beate Kielland (alt) Olesya Petrova (alt), Stefan Vinke (tenor), Russel Braun (bariton) en Günther Groissböck (bas). Ze worden bijgestaan door het Nationaal Deens Concertkoort, het MDR Leipzig Radiokoor en het Koninklijke Kapelkoor van Kopenhagen. Opgenomen in het DR Koncerthuset te Kopenhagen, Denemarken, in 2017.

Maestro Myung-Whun Chung leidt het Orkest del Maggio Musicale Fiorentino in deze ontroerende uitvoering van Gustav Mahlers Symfonie nr. 9 in D majeur uit 1908-1909. Het was de laatste symfonie die Mahler voltooide. De componist geloofde in de zogenaamde 'vloek van de negende' en wilde aanvankelijk geen negende symfonie schrijven. Immers, zijn collega-componisten Ludwig van Beethoven en Anton Bruckner stierven voordat ze aan hun tiende symfonieën toekwamen. Mahlers Symfonie nr. 9 ging op 26 juni 1912 in Wenen in première, uitgevoerd door de Wiener Philharmoniker onder leiding van Bruno Walter. Helaas kon de componist het zelf niet meer meemaken: hij overleed in 1911. Deze uitvoering werd in 2021 opgenomen in het Teatro del Maggio Musicale Fiorentino in Florence, Italië.

Kijk naar ‘Discovering Masterpieces’: uw gids in woord en beeld bij de grote meesterwerken van de klassieke muziek! De reeks bestaat uit 20 documentaires van een half uur elk, waarin 20 klassieke meesterwerken centraal staan: gerenommeerde experts, beroemde solisten en wereldberoemde dirigenten nemen u mee op een reis door de geschiedenis, terug naar de tijd waarin het meesterwerk gecomponeerd werd. In deze aflevering Gustav Mahlers ‘Das Lied von der Erde’. Mahler was de eerste componist die zichzelf enkel richtte op twee genres die zo ver uit elkaar lagen als het intieme Lied en de grandioze Symfonie. In ‘Das Lied von der Erde’ combineert Mahler, die aan het einde van zijn carrière staat, op fascinerende wijze deze twee schijnbaar tegengestelde genres in een 'symfonie van Lieder' voor twee solostemmen en orkest. Habakuk Traber presenteert dit buitengewone werk, waar Mahler zelf over schreef dat het “volgens mij mijn persoonlijkste compositie tot nu toe is”.

De in Rusland geboren dirigent Semyon Bychkov leidt het Sinfonieorchester Köln in een uitvoering van Gustav Mahlers Das Lied von der Erde (1908). Solisten in deze opname uit 2001 vanuit de Kölner Philharmonie in Duitsland zijn mezzosopraan Waltraud Meier en tenor Torsten Kerl. Das Lied von der Erde is een symfonische liederencyclus voor twee stemmen en een groot orkest. In de zes delen wisselen de solisten elkaar af. De delen zijn geënt op gedichten naar oud-Chinese bronnen uit Die chinesische Flöte (‘De Chinese fluit’), bewerkt door Hans Bethge (1876-1946). De beelden van aardse schoonheid en vergankelijkheid die deze gedichten opriepen brachten Mahler in vervoering.