Premières Gewijde Muziek

Mariss Jansons voert het koor en ensemble aan van het Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks in deze uit 2012 daterende uitvoering van Leoš Janáčeks Glagolitische Mis (1926) op het Luzern Festival met Pasen. Het werk bestaat uit acht delen, waarbij het koor de meeste aandacht krijgt, maar waarin ook indrukwekkende solo's zitten, met name voor sopraan en tenor. Opeens horen we een totaal onverwachte, wilde, furieuze orgelsolo – hier uitgevoerd door Iveta Apklana – volgend op het ordinarium van de mis die voorafgaat aan het laatste deel. Met z'n zorgvuldig opgebouwde uitbarstingen van de koperblazers en de strijkerssectie lijkt dit grootste werk het publiek te willen aanmoedigen om de zaal te verlaten en de buitenwereld in te stappen. Janáček, die zijn wereldroem pas op latere leeftijd vergaarde, schreef de tekst in het Oudkerkslavisch om de gedeelde band tussen de Slavische naties te onderstrepen. Hij gebruikte het glagolitische alfabet, dat door de geheiligde broers Cyrillus en Methodiusan was bedacht. De keuze voor deze oude taal weerspiegelt ook de sympathie, die de Moravische componist voelde voor de Slavische volkeren die zuchtten onder het juk van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk.

Johannes Brahms' Ein deutsches Requiem, Op. 45, schenkt de levenden troost met religieuze teksten die vanuit de traditie niet verbonden zijn met het liturgische karakter van requiemmissen. Hierdoor kent het werk een ongekende intensiteit. Deze muziek spreekt alle mensen aan, ongeacht hun geloof. Hoewel in een soortgelijk werk de emoties dicht aan het oppervlak liggen, maken de Wiener Singverein en het Cleveland Orchestra onder leiding van chef-dirigent Franz Welser-Möst korte metten met enig spoor van bombast, in deze concertuitvoering in de prachtige barokbasiliek van het Oostenrijkse Sankt Florian uit november 2016. De twee solisten van het programma – Hanna-Elisabeth Müller en Simon Keenlyside – zijn geen onbekenden op de wereldpodia. Waar de eerste een carrière heeft opgebouwd in de operawereld, als Liedervertolker én als concertzangeres, heeft de in Londen geboren Keenlyside een indrukwekkende loopbaan weten te baseren op de prestigieuze gastoptredens die hij het afgelopen decennia gaf.